Na pytanie patrona, większość noszących to imię bez wahania wymieni Ryszarda I Lwie Serce z dynastii Plantagenetów, króla Anglii w latach 1189?1199. Wsławił się przede wszystkim udziałem w trzeciej krucjacie, którą dowodził wspólnie z królem Francji Filipem II Augustem, a legenda uczyniła z niego symbol sławy i szlachetności rycerskiej. Imię to było często nadawane w rodach książęcych i królewskich już w końcu pierwszego tysiąclecia. Nic zresztą w tym dziwnego, bowiem w języku starogermańskim, z którego się wywodzi, pierwszy jego człon richi (rich) znaczył "potężny, władczy", drugi hard (hart) tłumaczył się jako "silny, odważny, śmiały". Richard oznaczał więc mężczyznę o trwałej potędze, mocnego władzą i walecznością.
Do Polski imię to trafiło najprawdopodobniej z Francji, o czym świadczy jego polska wymowa, na początku XIII wieku jako Richardus, potem Rejchart. W czasach późniejszych nie występowało, ponownie pojawiło się w XVIII wieku. Szczególną popularność zyskało w XIX wieku po ukazaniu się w 1821 roku polskiego tłumaczenia słynnej powieści Waltera Scotta "Ivanhoe".
W rzeczywistości jednak to nie Ryszard Lwie Serce w gronie świętych patronuje Ryszardom. W "Żywotach świętych Pańskich" znajdujemy: św. Ryszarda z Lukki ? księcia, a następnie króla zachodniej Saksonii w VIII wieku (wspominany 7 lutego) oraz św. Ryszarda z Wiche (1197?1253), rektora uniwersytetu w Oksfordzie, a następnie biskupa Chichesteru, który jest orędownikiem solenizantów z 3 kwietnia. Łącznie wśród świętych i błogosławionych Kościoła jest 15 Ryszardów.
Skoro jednak to Ryszard I Lwie Serce i jego dzieje, upamiętnione w licznych utworach literackich, najbardziej przyczyniły się do spopularyzowania tego imienia, warto bliżej przyjrzeć się jego postaci. Steven Runciman, historyk angielski, wykładowca na uniwersytetach w Cambridge i Stambule, w "Dziejach wypraw krzyżowych" (wyd. 1951?54) na podstawie materiałów źródłowych tak go przedstawia: Ryszard był człowiekiem o charakterze dalekim od doskonałości. Imponującej postaci, wysoki, długonogi i krzepki, z rudoblond brodą, przystojny, odziedziczył po matce nie tylko urodę, z której słynął ród książąt Akwitanii, ale także jej miłe obejście, odwagę i zamiłowanie do poezji i romansów rycerskich. Po obojgu rodzicach dziedziczył porywczość i zawzięty upór. (?) Bywał stronnikiem żarliwym, ale życie nauczyło go nie cofać się przed wiarołomstwem. Z natury chciwy, zdolny był wszakże do szerokiego gestu i lubił imponować przepychem. Odznaczał się niewyczerpaną energią, jednak oddając się z żarliwym zapałem jakiejś bieżącej sprawie, zwykł był zapominać o innych obowiązkach. Z pasją zajmował się organizacją, ale administrowanie go nudziło. Był rzeczywiście utalentowanym żołnierzem, miał zmysł do strategii i taktyki oraz umiejętność dowodzenia ludźmi.
Jakże bliski jest ten opis z tym, co znawcy wpływu imienia na życie posiadacza piszą o imiennikach tego króla żyjących w naszych czasach? Obecnie imię Ryszard nosi ponad 360 tysięcy Polaków. Współczesny Ryszard to z reguły człowiek o niebanalnej osobowości, ambitny indywidualista, dążący do odegrania poważniejszej roli w życiu.
Wytrwały i uparty w dochodzeniu do celu. Zdobywa zwykle staranne wykształcenie. Potem konsekwentnie wspina się po szczeblach kariery zawodowej, przy czym satysfakcję daje mu samo osiągnięcie jej szczytowego punktu a nie towarzyszące temu profity. Obce jest mu poczucie sprawiedliwości, kieruje się własną oceną sytuacji. Drobiazgowy i dokładny. Niełatwo przystosowuje się do otoczenia. Ma dość kontrowersyjny punkt widzenia na otaczającą rzeczywistość, jasno i zdecydowanie wygłasza swoje poglądy. Dlatego często popełnia gafy w stosunku do najbliższych i znajomych. Potrafi jednak kontrolować swoją zaborczość i wybuchowość. Szczery i skory do pomocy tylko dla nielicznego grona przyjaciół, których dobiera sobie z niezwykłą starannością. Wobec kobiet romantyczny i czuły, stara się jednak skrzętnie skrywać swoje emocje, przez co sprawia wrażenie onieśmielonego. Ma duże poczucie humoru. Ma rozległe zainteresowania, wykazuje wiele uzdolnień artystycznych, lubi muzykę i malarstwo, pociąga go literatura, jest elokwentny, swobodnie posługuje się piórem.
Znani imiennicy:
Ryszard Beer ? reżyser teatralny i filmowy;
Ryszard Bosek ? siatkarz (złoto Montreal ?76)
Ryszard Bugaj ? polityk
Ryszard Bugajski ? reżyser, pisarz
Ryszard Filipski ? aktor
Ryszard Marek Groński ? satyryk
Ryszard Kapuściński ? pisarz
Ryszard Kaczorowski ? ostatni prezydent RP na uchodźstwie
Ryszard Kulesza ? piłkarz, trener
Ryszard Matuszewski ? krytyk literacki;
Ryszard Poznakowski ? kompozytor i muzyk
Ryszard Rynkowski ? piosenkarz
Ryszard Staniek ? piłkarz, pomocnik (srebro Barcelona ?92)
Ryszard Szurkowski ? kolarz (srebro Monachium ?72 i Montreal ?76)
Ryszard Wolny ? zapaśnik klasyczny (złoto Atlanta ?96)
Życzenia Ryszardom możemy składać w dniach: 4 stycznia, 7 lutego, 3 kwietnia, 9 czerwca, 9 sierpnia, 7 i 18 września, 17 października oraz 1 grudnia.
Zebrał: jerg
|