Zaplanuj swoją karierę

Wraz z rozpoczęciem się XXI wieku zmienia się natura pracy. Nie możemy już liczyć na to, że opanujemy umiejętności, które pozwolą nam wykonywać jakiś zawód do emerytury. Będziemy musieli nabywać nowe kwalifikacje i aktualizować wiedzę, którą posiadamy. Świat zmienia się zbyt szybko, umiejętności, które dzisiaj są potrzebne, jutro być może będą wykonywać roboty. Psychologowie pracy przewidują, że w przyszłości wykonywanie zawodu będzie wymagać uczenia się przez całe życie. Szkolenia staną się już niedługo nieodłącznym aspektem kariery zawodowej. A chyba największe szanse poradzenia sobie w tych warunkach mają osoby, które nie zaniedbują kształcenia siebie nawet wtedy, gdy sprawy układają się dobrze.

Nowy pracodawca
Badania pokazują, że dzięki opanowaniu nowych umiejętności prawie 80% osób jest w stanie znaleźć nowego pracodawcę. Gdy tworzymy plany własnej przyszłości warto zadbać o to, by nasza kariera miała szansę rozwijać się, a nie polegała jedynie na wykonywaniu przez lata tych samych czynności. To ważny element, który nie zawsze bierzemy pod uwagę: umiejętność planowania i przewidywania swojej kariery. Psychologowie wykonali wiele badań, z których wyłania się dość zwięzły opis kariery, która stoi przed osobą rozpoczynającą pracę zawodową.

Zrobić karierę
Typowa kariera przebiega w trzech etapach. Pierwszy z nich to "budowanie podstaw". Ten etap trwa od 20 do ok. 40 roku życia. Wtedy właśnie tworzymy podwaliny swojej profesji i dostosowujemy się do rutyny pracy. W środku tego okresu, dzięki awansom i osobistej satysfakcji albo zwolnieniom czy niechcianym przeniesieniom, zaczynamy rozumieć, czy zmierzamy do upragnionego celu. Jeśli tak ? zwiększa się nasze zaangażowanie w pracę i poczucie satysfakcji. Jeśli nie ? konieczna jest refleksja, modyfikacja planów i wsparcie bliskich.
W drugim etapie, który trwa od 40 do ok. 55 roku życia, ma miejsce tak zwany kryzys wieku średniego. Pojawia się świadomość, że się starzejemy. Mogliśmy zbliżyć się do upragnionych celów, ale może się pojawić także lęk przed tym, że nie osiągniemy ich nigdy. Ba! Możemy zrozumieć, że wymarzone cele umkną. Ten czas Carl Gustaw Jung uważał za przełomowy, bowiem wtedy właśnie pojawia się pragnienie czerpania z wewnętrznych potencjałów, które do tej pory były zaniedbywane. Trochę to jest tak, jakbyśmy zaczęli bardziej cenić życie dla samego życia i ogniskowali swoje wysiłki na tym, by "być sobą", cokolwiek miałoby to znaczyć. Ten okres życia czasem prowadzi do zmiany zainteresowań, przeformułowania najważniejszych wartości i zmiany stylu spędzania czasu. Poszukuje się nowych wyzwań, uprawia hobby i szuka nowych związków z ludźmi. Często w tym okresie zmienia się pracę.
Ostatni etap kariery zawodowej to tak zwany spadek. Po 55 roku życia pojawia się świadomość końca pracy zawodowej, której poświęciliśmy całe dorosłe życie. Musimy wziąć pod uwagę zmniejszenie dochodów i mniejszą wydolność fizyczną. Emerytura oznacza również zmianę poczucia tożsamości, ale często także utratę kolegów i kontaktów towarzyskich.
Wybitny psycholog rozwojowy ? Erik Erikson ? uważał, że największe szanse przeżycia swojego czasu z satysfakcją mają ci młodzi ludzie, którzy wiele próbowali, parali się wieloma czynnościami i "z niejednego pieca chleb jedli". Oni bowiem, łatwiej niż inni, odkrywają, kim tak naprawdę są, do czego się nadają i czego w życiu pragną. Tę myśl podsumował, Joseph Conrad, który napisał onegdaj: "Być może jedyne, co naprawdę możemy osiągnąć na tej ziemi, to odrobina samowiedzy".