Upamiętniona pamięć

Wołyń, kraina w dorzeczu górnego Bugu, położona między Lublinem a Żytomierzem, w roku 1943 stała się miejscem okrutnego ludobójstwa Polaków przez nacjonalistów z Ukraińskiej Powstańczej Armii, dowodzonej przez Stefana Banderę. Od lutego 1943 roku do stycznia 1944 roku Ukraińcy, mając poparcie hierarchów Kościoła grekokatolickiego w bestialski sposób wymordowali od 60.000 do 150.000 tys. Polaków, nie bacząc na wiek i płeć. Zbrodnia do dziś nie jest osądzona, nie ma również jednoznacznej oceny politycznej i historycznej wydarzeń, nazwanych rzezią wołyńską. Nie ma cmentarzy, pomników, coraz trudniej o zachowanie pamięci o tamtych wydarzeniach. Wśród pomordowanych było również 160 księży, zakonników i zakonnic katolickich, głównie Polaków. Wśród nich ojciec Kasjan, białaczowianin, któremu w czwartek, 13 czerwca, odsłonięto tablicę pamiątkową na frontonie kościoła pw. św. Jana Chrzciciela.
Józef Czechowicz (ojciec Kasjan) urodził się 16 stycznia 1912 r. jako syn Franciszka i Katarzyny Podlewskiej. W Białaczowie ukończył siedem klas szkoły powszechnej, po czym w 1926 r. rozpoczął naukę w kolegium św. Fidelisa w Łomży. 14 sierpnia 1930 roku wstąpił w Nowym Mieście nad Pilicą do zakonu kapucynów, gdzie 15 sierpnia 1931 roku złożył śluby proste, a trzy lata później ? uroczyste. Studiował filozofię w łomży i Zakroczymiu a teologię w Lublinie, gdzie 11 lipca 1937 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Od 1938 roku mieszkał w Lubieszowie, w kapucyńskiej misji wschodniej, która została zlikwidowana przez Ukraińców w 1943 r. O. Kasjan wraz z dwoma innymi braćmi przebywał w Horomecku, skąd prawdopodobnie w celach misyjnych udał się do obozu UPA, gdzie został uwięziony i przewieziony do Kowla. Trudno dziś określić dokładnie kiedy, gdzie i jak zginął. Według wszelkiego prawdopodobieństwa stało się to w czerwcu 1943 r., kiedy banderowcy zrzucili go z mostu do Styru.
Uroczystości w Białaczowie, z udziałem m.in. dyrektora łódzkiego oddziału IPN, dra Marka Drużki i wykładowcy Uniwersytetu Papieskiego w Krakowie ks. prof. Józefa Mareckiego rozpoczęła się od mszy celebrowanej przez ks. dziekana Jana Serszyńskiego. Tło i przebieg wydarzeń tzw. rzezi wołynskiej przybliżył ks. prof. Józef Marecki, mówiąc ze swadą, ciekawie, z zaangażowniem, jak do swoich studentów, z tym, że ponad połowę audytorium stanowili uczniowie białaczowskich szkół. Drastyczne opisy bestialskich mordów, przebieg tortur i opis sposobów mordowania były chyba zbyt "dorosłe".
Po wykładzie odsłonięta została tablica poświęcona oj. Kasjanowi. Została ona ufundowania przez białaczowianina, stale mieszkającego w Łodzi, Sebastiana Stuleblaka.