Wola Załężna, znana była w ubiegłych wiekach jako Wola Opoczyńska albo Wola Miejska. Należała niegdyś do dóbr królewskich. W XIV wieku stała się przedmieściem Opoczna, a ludność zobowiązano do konserwacji bruków ulicznych i murów obronnych miasta. W XVIII wieku stanowiła dość dużą osadę liczącą sześćdziesiąt pięć chałup. Było tu także 6?łanowe wójtostwo. We wsi zachowało się jeszcze kilka starych budowli oraz krzyże z 1881 i 1894 roku, które są smutnymi pamiątkami z czasów epidemii cholery...
Zaledwie kilometr od Opoczna oddalona jest, licząca ponad siedmiuset mieszkańców, wieś Wola Załężna. Nazwa miejscowości pochodzi od jej położenia za łęgami, czyli łąkami leżącymi na terenach wilgotnych i podmokłych. Sam człon "wola", stosowany w nazwach miejscowych, dawniej oznaczał świeżo lokowaną osadę z uwolnieniem od danin na kilkanaście lat. Wyraz jest pochodną od czasowników pozwolić i zezwolić. Zatem słowo "wola" z jednej strony podkreślało przywilej wolnizny, a z drugiej wolę sprawczą pana nakazującego swoim poddanym zamieszkanie w określonym miejscu. Nowe osady często zamieszkiwali ludzie przesiedleni z jednej, konkretnej miejscowości, stąd mieliśmy kiedyś Wolę Opoczyńską albo Miejską, dla oznaczenia, że jej mieszkańców nasiedlono z Opoczna.
Wieś powstała w średniowieczu. Pierwsze wzmianki na jej temat pochodzą z 1369 roku. Około 1520 roku pojawia się nazwa Wola civitatis, a kilka lat później Wola Opoczensis. Obecna nazwa, Wola Załężna, przez językoznawców klasyfikowana jest do nazw kulturalnych (Wola) z używanym dziś zestawieniem topograficznym (Załężna). Człon "wola" w nazwach, jest bardzo popularny wśród nazw miejscowych. Według językoznawców, ogólna ilość "Wól" wynosi w Polsce około półtora tysiąca.
W 1822 roku Wolę Załężną przyłączono do towarzystwa szkolnego w Opocznie, a w 1918 roku, staraniem ówczesnego sołtysa Wawrzyńca Wróbla, wieś otrzymała zezwolenie na założenie szkoły powszechnej jednoklasowej, a następnie dwuklasowej. Pierwszym nauczycielem w placówce był Jan Kiela.
Spustoszenia we wsi dokonała w XIX wieku epidemia cholery. Przeżyło ją jedynie czternaście rodzin włościańskich. W 1921 roku we wsi mieszkało już ponad sześciuset mieszkańców i znajdowało się tam ponad sto domów.
Przez miejscowość przepływaa Drzewiczka. Wśród mieszkańców stosowane są zwyczajowe nazwy części wsi, do których należą: Bobrówka, Borki, Bugaj, Drugi Smug, Drzewiczka, Góry, Kępy, Nadestrugi, Okrągłe Łąki, Pawłówka, Piaski, Pierwszy Smug, Podmiędzybórz, Pod Zameczkiem, Suszyce, Szuwary, Trzeci Smug, W Lasku, Wyspy, Zaskale, Za Dróżką, Za Ławą, Zapłocie i Żłoby. |