tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Opoczno

  Tajemnice ukryte w nazwach cz. XI

 
6 km od Opoczna znajduje się licząca ponad dwustu mieszkańców miejscowość, należąca do parafii pw. św. Wojciecha w Kraśnicy. Jest to stara wieś należąca od 1407 roku do Karwickich wywodzących się z rodu Duninów. Jaką nosi nazwę? Dla ułatwienia podamy, że już w XV wieku znana była pod nazwą ?Modrzevye?, a gwarowo nazywana ?Możdżef?

Oczywiście mowa o Modrzewiu. Pochodzenie nazwy tej miejscowości jest wyjątkowo łatwe to zinterpretowania, bowiem wywodzi się od jej położenia pośrodku lasów modrzewiowych.
W 1580 roku dziedzicem Modrzewia był Adam Modrzewski, a w połowie XVII wieku majątek należał do rodziny Dziaduskich. Część Modrzewia, jako wiano Elżbiety Dziaduskiej, przeszła na własność Stanisława Kruszewskiego. W początkach XVIII wieku Modrzew był własnością Marianny Dziaduskiej, która wyszła za mąż za Karola Odrowąża Strasza, właściciela dóbr Białaczów. W połowie XVIII wieku dobra należały do Stanisława Twardowskiego, odziedziczone po nim przez Stanisława Marka Twardowskiego. W 1827 roku Modrzew dostał się w posiadanie Konstantego Modlińskiego, Joanny Dunin?Otfinowskiej, Felicjany Dunin?Kowalskiej, Tekli Dunin?Mazarakowej, Filipa Kietlińskiego, Teodory z Duninów Kochanowskiej, Aleksandra Kietlińskiego, Salomei Szwykowskiej, Antoniego Dunina i jego dzieci.
W 1859 roku dobra nabył na licytacji Aleksander Goliszewski, a w dziewięć lat później została od nich oddzielona osada młyńska z 25 morgami gruntów, którą nabyli małżonkowie Kwaśkiewiczowie.
Wieś została utworzona z majątku folwarku Modrzew, który obejmował wsie: Modrzew, Modrzewek, Ziębów i Dąbrówka. Ówczesny folwark znajdował się przy drodze od obecnego Ziębowa do Modrzewka. Dwór uległ jednak spaleniu od pioruna i został odbudowany na terenie dzisiejszej wsi Dąbrówka. W 1887 roku właścicielem gruntów dworskich stał się Józef Karwicki, a po nim w 1920 roku Maria Dunin?Karwicka Orzechowska. W 1927 roku zaczęła parcelować ziemię wśród miejscowych włościan.
W 1827 roku w Modrzewiu było 39 domów 220 mieszkańców. Obecny kształt wsi i jej rozmieszczenie zostało określone nakazem carskim po upadku powstania styczniowego. Wyznaczono wtedy i wybudowano wioskę w jako tzw. ulicówkę, istniejącą w tych granicach do dzisiaj. Około 1910 roku w Modrzewiu powstała szkoła powszechna, do której uczęszczały dzieci także z okolicznych wiosek, tj. z Brzustówka Wsi, Brzustówka Kolonii, Dąbrówki, Podgaja, Teodorowa i Trojanowa. W 1921 roku w Modrzewiu było 58 domów i 362 mieszkańców.
Z tą miejscowością związane jest nazwisko Józefa Tomasika ps. ?Witos?. Był on działaczem ruchu ludowego w okresie międzywojennym, późniejszym prezesem Stronnictwa Ludowego, współorganizatorem Spółdzielni Rolniczo?Handlowej i żołnierzem konspiracji. W czasie okupacji hitlerowskiej wioska była jedną z placówek należących do obwodu AK w Opocznie. Na czele placówki stał Jerzy Grzmot ps. ?Grom?.
Mieszkańcy Modrzewia stosują zwyczajowe nazwy w celu określenia części wsi i pól. Należą do nich: Podgaj, Modrzew Kolonia, Czarny Las, Dąbrówka oraz Przydatki. W miejscowości znajdują się dwie figurki religijne z 1937 roku oraz zbiornik wodny o miejscowej nazwie Kolin. Działają tu dwa tartaki, betoniarnia, świetlica wiejska, a od 1967 roku OSP.

* * *
10 km od Opoczna znajduje się Modrzewek. Jak sugeruje nazwa, wieś znajduje się na terenach leżących wśród lasów modrzewiowych, jednak jest ona znacznie mniejsza od sąsiadującego z nim Modrzewia.

Modrzewek
Początki tej wsi sięgają XVIII wieku, gdy Stanisław Twarowski, na podstawie kontraktów wieczystodzierżawczych z kolonistami, założył Modrzewek. Na początku istnienia, miejscowość liczyła 22 osadników, gospodarujących na 312 morgach ziemi. Źródła historyczne podają, że w 1885 roku w Modrzewku znajdowało się 21 domów i mieszkało w nich 132 ludzi. W tych czasach funkcjonowało tu także osiedle młyńskie z jednym domem.
Na wzgórzu koło miejscowości dawniej znajdował się wiatrak tzw. holender. Zbudowano go po I wojnie światowej, a po II przebudowano go na tartak. W okresie międzywojennym miejscowość dzieliła się na wieś, w której w 1921 roku było 21 domów i 117 mieszkańców oraz osadę młyńską, zamieszkałą przez młynarza i jego rodzinę.
Modrzewek jest przykładem wiejskiego krajobrazu, który powoli odchodzi w niepamięć. Stare chaty, piaszczysta droga i szumiące modrzewie stały się inspiracją dla wielu malarzy.
Przez wioskę przepływa rzeka Słomianka. Znajduje się tu także gospodarstwo agroturystyczne ze stawami rybnymi.


Nal   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 51 (806) z dnia 21 Grudnia 2012r.
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »