Święty spokój

Tak jak wirusy komputerowe istnieć mogą jedynie w pamięciach komputerów, tak w naszej psychice istnieją osobliwości nieobecne poza psychiką. Jednym z nich jest regresja.

Beztroskie życie dziecka?
Czy chociaż raz zdarzyło ci się, że pod wpływem problemów życia codziennego przyszło ci do głowy, żeby zwinąć się w kłębek, nakryć kołdrą i mieć raz na zawsze święty spokój. Albo patrząc na dziecko, pomyślałeś z zazdrością: Jakie piękne, beztroskie życie? Nie ma zmartwień o przyszłość, utrzymanie się, pracę, politykę, emeryturę, kłótnie z małżonkiem? Beztroskie dzieciństwo? Czasem ludziom pojawia się nawet myśl: Jak to byłoby cudownie zachorować, położyć się do łóżka, do szpitala i pozwolić aby inni o mnie dbali, aby już nic mnie nie obchodziło?
Takie myśli mamy wtedy, gdy w życiu jest zbyt wiele stresów, zmartwień lub spraw do załatwienia. Psycholodzy nazywają to zjawisko regresją.

Co się dzieje w duszy?
Regresja polega na chwilowym lub trwałym cofnięciu się w rozwoju pod wpływem przeciążenia, nadmiernego stresu, zbyt długo trwającej frustracji, nadmiernego lęku itp. Tak jakby człowiek próbował przed problemami "schować się w przeszłości", kiedy to "było łatwiej". Regresja objawia się przede wszystkim w zachowaniach. Przykładem może być dziecko, które idzie do pierwszej klasy i zaczyna sikać w nocy do łóżka, obgryzać paznokcie, jąkać się itp. Niektóre dzieci po urodzeniu się młodszego rodzeństwa zaczynają seplenić, proszą żeby mogły spać z mamą, choć spały już same w swoim pokoju i chcą, żeby zakładać im pieluszkę.
Regresja dotyczy także dorosłych ludzi. Np. mężczyzna pod wpływem kryzysu wieku średniego zaczyna bawić się kolejką syna. A jeśli przeżywa rozwód, to wraca do mieszkania rodziców, chodzi na dyskoteki i podrywa nastolatki, tak jakby sam stał się nastolatkiem.
"Odmłodnienie" może dotyczy również uczuć. Na przykład rodzice, których dzieci dorastają, sami przypominają sobie, jak czuli się w wieku lat kilkunastu, jakie przeżywali wtedy dylematy, pragnienia, jak się zakochiwali itp. I rzeczywiście mogą poczuć się młodsi.

Regresja w służbie ego
Cofanie się w rozwoju i utrata dojrzałości to niekorzystne zjawiska, a regresja świadczy zwykle o konieczności zredukowania stresu. Może ona przynosić jednak również korzystne efekty. Na przykład rodzice nastolatków, pod wpływem regresji mają szanse lepiej rozumieć swoje dzieci.
Okresowe cofnięcie się w rozwoju ma też moc redukowania napięcia i uspokaja, a człowiek nabiera psychicznych sił? Dzięki takiemu "odpoczynkowi" czasem możliwy jest dalszy rozwój, przejście do nowej fazy rozwoju, sprostanie wyzwaniom.
Regresja bywa też po prostu przyjemna, np. wtedy gdy dorośli ludzie bawią się lub oddają swojemu hobby. Wielu wybitnych menedżerów mówiło, że ma swoje pasje w postaci np. malowania kukiełek, tworzenia modeli statków czy po prostu gier komputerowych: "Kiedy oddaję się swojemu hobby, wszystkie zmartwienia znikają, przestaję myśleć o pracy, o czymkolwiek, umysł staje się świeższy. To mi pomaga być lepszym szefem ? podejmować trafniejsze decyzje, patrzeć na wiele spraw z dystansu, zredukować stres".
Krótkotrwałe regresje pojawiają się w życiu wszystkich ludzi. I przeważnie przynoszą one korzyści, pod warunkiem jednak, że są nietrwałe.