Stereotypy płci

Jedna z podstawowych różnic między ludźmi to różnica płci. Wszyscy „wiemy”, że kobiety są: „bardziej emocjonalne, delikatniejsze, bardziej uległe, gorzej jeżdżą samochodami”. Mężczyźni zaś są: „bardziej dominujący, agresywni, bałaganią i są pewni siebie”. Piszę „wiemy” w cudzysłowie, bo powyższe zdanie przedstawia stereotyp kobiecości i męskości.
Jakkolwiek psychika kobiety i mężczyzny rzeczywiście się różni, to potoczne przekonania na ten temat są zwykle złudne - prawdziwej odmienności często nie doceniamy. Ważne jest także pytanie o źródło różnic płciowych. Czy biorą się one z wychowania, czy mają podłoże biologiczne?

Urodzona kobieta
W pewnym eksperymencie poproszono rodziców nowo narodzonych dzieci, aby je opisali. Dzieci dobrane były tak, że nie różniły się ciężarem, długością, wigorem itp. Rodzice chłopców mieli jednak skłonność opisywać ich jako „dziarskich, silnych, z dobrą koordynacją”, rodzice dziewczynek mówili, że są „słabe, piękne, małe i delikatne”. Dzieci naprawdę nie różniły się, toteż możemy powiedzieć, że rodzice „widzieli” w swoich dzieciach pewne cechy, które pragnęli w nich widzieć.
Nastawienie rodziców oczywiście wpływa na sposób wychowywania dziecka. Dziewczynkom kupuje się częściej ubrania różowe, chłopcy ubierani są raczej na niebiesko. Dziewczynki dostają lalki a chłopcy traktory lub pistolety. Wreszcie dziewczynki (w przekonaniu rodziców) mają być bardziej zainteresowane książkami o Kopciuszku i Królewnie Śnieżce, chłopcy zaś dostają zwykle książki przygodowe i wojenne. Interesujące jest też, że rodzice nie zdają sobie sprawy z tego, że przygotowują w ten sposób dzieci do pełnienia roli płciowej. Rodzice, którzy kupili córeczce różową sukienkę uważają, że jest ona „prawdziwą dziewczynką”, skoro jej się ta sukienka podoba. Chłopiec, który bawi się elektrycznym owadem, bo dostał go pod choinkę, uważany jest za „prawdziwego małego mężczyznę - lalki go nie interesują”.

Czego oczekujemy od kobiety?
Oczekiwania rodziców dotyczą także emocji dziecka, co pokazało sprytne badanie. Młodym ojcom i matkom wyświetlano film, na którym mały szkrab się bawił. W pewnym momencie z jego zabawki coś wyskakiwało. Rodzice byli proszeni o opisanie emocji, która malowała się na twarzy tego dziecka. Połowie rodziców powiedziano, że oglądają Dianę a połowie, że Piotrusia. Rodzice przekonani, że oglądają dziewczynkę twierdzili, że na jej twarzy widać było lęk i dezorientację. Jeśli natomiast sądzili, że oglądają Piotrusia, uważali, że dziecko rozzłościło się i było zaskoczone.
Te różnice w spostrzeganiu biorą się ze stereotypowych oczekiwań co do kobiet i mężczyzn. Kobieta, która traci kontrolę nad otoczeniem powinna być zagubiona i przelękniona (oraz np. płakać). Od mężczyzny oczekujemy gniewu i dążenia do przywrócenia kontroli (np. walenia pięścią w stół, aktywności).
Kobieta w pracy
Być może dlatego mężczyźni częściej są awansowani (co pokazały badania)? Są także wyżej oceniani za swoje wytwory. Gdy poprosimy ludzi aby ocenili np. esej, to ich ocena będzie zależała od rzekomej płci autora. Oceniając wytwór kobiety, dajemy mu niższe oceny pod względem bogactwa języka, logiczności wypowiedzi, zwięzłości itp. I nie ma tu znaczenia czy oceniający jest kobietą czy mężczyzną.
Na koniec jednak warto dodać, że choć psycholodzy od dziesięcioleci widzą i opisują dyskryminację kobiet, to zauważa się obecnie bardzo wyraźną tendencję do jej zmniejszania. W dodatku porównanie Polski z innymi krajami zachodnimi wypada dla nas bardzo korzystnie - u nas dyskryminacja płciowa jest znacznie niższa!