Prawda i mity o grypie

Zgodnie z danymi WHO i Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) medycyna od wielu lat dysponuje lekami przeciwgrypowymi nowej generacji, dostępnymi jedynie na receptę. Leki te znajdują zastosowanie nie tylko w leczeniu, lecz także w profilaktyce. W przypadku grypy sezonowej leczenie stosuje się po wcześniejszym potwierdzeniu laboratoryjnym, że przyczyną choroby jest zakażenie wirusem grypy, ze względu na konieczność ograniczenia możliwości powstawania szczepów wirusa grypy opornych na te leki. Aby były one skuteczne, muszą być podane jak najszybciej od momentu wystąpienia choroby, tj. najlepiej w ciągu 36 godzin, maksymalnie 48 godzin po uprzedniej diagnostyce laboratoryjnej. Należy jednak pamiętać o profilaktyce, a przede wszystkim o szczepieniach przeciwko grypie. Powszechnie stosowana przez pacjentów podczas leczenia witamina C, ani nie pomaga ani nie szkodzi w leczeniu. Często stosowane przez osoby chore preparaty tzw. OTC (leki dostępne bez recepty lekarskiej) mogą jedynie zmniejszyć nasilenie objawów, ale nie maja one wypływu na wirusa grypy.
Objawy grypy są specyficzne. Różne objawy kliniczne wywołane przez wirusa grypy mogą być również wywołane przez inne wirusy oddechowe, bowiem w tym samym czasie, kiedy krąży wirus grypy, w populacji są obecne również wirusy grypopochodne. Objawy grypopochodne może wywołać nawet 200 wirusów oddechowych.
W jaki sposób odróżnić przeziębienie od grypy? Cechą charakterystyczną przeziębienia jest zazwyczaj zmniejszenie drożności nosa, średnie objawy zmęczenia, osłabienie, ból oczu, kaszel. Temperatura, stan podgorączkowy, utrata apetytu, ból głowy występują rzadko. Grypa z kolei pojawia się nagle, często towarzyszy jej gorączka powyżej 39 stopniu Celsjusza, trwająca 1?2 dni, dreszcze, bóle głowy, stawów, mięśni, znacznie osłabienie, zajęcie układu oddechowego objawiającego się kichaniem, zapaleniem błony śluzowej nosa, bólem gardła, suchym napadowym kaszlem, poczuciem ogólnego rozbicia.
Rozpoznanie grypy jedynie na podstawie objawów klinicznych możliwe jest tylko podczas epidemii, ale infekcję grypową można stwierdzić laboratoryjnie. Obecnie istnieją tzw. szybkie testy przyłóżkowe, a wynik otrzymywany jest w ciągu 15 minut. Czułość i specyficzność takiego testu jest niższa w porównaniu z badaniami wykonywanymi w specjalistycznym laboratorium.
Osoba dorosła zakażona wirusem grypy może zakażać innych prze 3?5 dni od chwili pojawienia się objawów chorobowych, natomiast dziecko może być źródłem zakażenia dla innych nawet do 7 dni. Grypą można się zarazić podczas bezpośredniego kontaktu z osobą zarażoną wirusem grypy. Wirus jest przenoszony poprzez wdychanie mikroskopijnych wydzielin z dróg oddechowych chorego, który wykazuje największą zakaźność w objawowym okresie infekcji. Mało kto wie, że antybiotyki nie pomagają w leczeniu grypy, a to dlatego, że są one przeznaczone do zwalczania bakterii, a nie wirusów. Zatem przy infekcji grypowej należy unikać podawania antybiotyków, jeżeli nie ma wskazań lekarskich.
Dzięki zastosowaniu najnowszej techniki biologii molekularnej, szczepy wirusa grypy użyte do szczepionek przeciwko grypie są prawie w pełni zgodne z tymi, które pojawią się w kolejnym sezonie epidemiologicznym, co potwierdzają badania laboratoryjne. Dlatego najskuteczniejszą i najtańszą metodą zapobiegania grypie jest poddanie się szczepieniu. Zgodnie z zaleceniami zaszczepić się powinni wszyscy chętni, a zwłaszcza osoby z grup wysokiego ryzyka bez względu na wiek, członkowie ich rodzin, dzieci od 6 miesiąca do 18 roku życia oraz osoby opiekujące się dziećmi poniżej 6 miesiąca życia. Nie ma terminu dotyczącego szczepień. Osoby z grup podwyższonego ryzyka powinny się zaszczepić jak tylko szczepionka dostępna jest w aptece. Powinniśmy się szczepić, co sezon epidemiczny, ze względu na dużą zmienność wirusa grypy. Należy jednak pamiętać, że o szczepieniu decyduje lekarz.
Polska pod względem wszczepialności przeciwko grypie zajmuje bardzo niską pozycję w Europie. Co roku spada liczba szczepiących się przeciwko grypie. Z powodu ryzyka wielonarządowych powikłań, szczepienie powinno być traktowane jako rzetelna praktyka lekarska i dbałość o zdrowie. Polacy nie chcą się szczepić być może dlatego, że nie mają wiedzy o samej chorobie i komplikacjach pogrypowych.
Szczepionki to dobrodziejstwo współczesnej medycyny, które pomogły poradzić sobie z wieloma chorobami, stanowiącymi wcześniejsze śmiertelne niebezpieczeństwo dla człowieka. Dziś wiele chorób, właśnie dzięki szczepionkom, ma łagodniejszy przebieg albo praktycznie zostały wyeliminowane. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku grypy ? szczepionka od dziesiątków lat stała się sposobem na jej zapobieganie. Zatem określenie sukcesu medycyny jakim jest szczepionka w kategoriach zysku firm farmaceutycznych jest przekreśleniem dorobku naukowego wielu naukowców.