Pogrzebali i odeszli

Pięknie zachowana urna popielnicowa

Zakończyły się prace archeologiczne, prowadzone przez Fundację Uniwersytetu Łódzkiego na terenie przyszłej obwodnicy Opoczna. O ich przebiegu pisaliśmy już nie raz. Kilka tygodni temu dowiedzieliśmy się, że archeolodzy odkopali łużyckie cmentarzysko ciałopalne. Jednak prowadzący badania prosili by o tym nie pisać albowiem po naszych pierwszych artykułach zaraz znaleźli się domorośli poszukiwacze skarbów i nocami wchodzili z wykrywaczami metali na teren prac, niszcząc stanowiska.
Teraz, kiedy badania prowadzone na powierzchni 260 arów zostały zakończone można napisać o ich rezultatach.
Na stanowisku archeologicznym w rejonie Góry Januszewickiej odnaleziono pozostałości osadnictwa z epoki brązu z okresu tzw. kultury łużyckiej oraz pozostałości osadnictwa z XVIII i początków XIX wieku. Początki kultury łużyckiej sięgają lat 1350–1300 p.n.e. a kończą się wraz z nadejściem na nasze tereny opoki żelaza, tj. około 500–400 lat p.n.e. W zachodniej części stanowiska, na skraju wyniesienia, zarejestrowano pozostałości silnie zniszczonego przez las i wcześniejszą orkę cmentarzyska ciałopalnego kultury łużyckiej (w sumie 30 grobów jamowych, w których spalone prochy ludzkie wkładano bezpośrednio do jamy w ziemi oraz popielnicowych – prochy składane były w urnach. Dwa znalezione groby miały świetnie zachowaną obstawę kamienną. Archeolodzy wykonali pełną dokumentację możliwą do zrobienia na miejscu. Zebrali wszystko to co zostało znalezione i przekazali naukowcom z Uniwersytetu Łódzkiego do dalszych badań. Jak nam powiedział jeden z prowadzących badania archeologów – całkowite przebadanie znalezisk, łącznie z badaniem pozostałości kości ludzkich, określeniem płci pochowanego i jego wieku może potrwać ze dwa lata. Jak na razie układ jest typowy – znaleźliśmy ślady osady z okresu kultury łużyckiej a kilkadziesiąt metrów dalej cmentarzysko. Zwykle takie osady funkcjonowały na danym terenie kilkadziesiąt lat, a więc cmentarzysko musiało być znacznie większe. Zostało jednak zniszczone czy to podczas prac rolniczych, czy też podczas budowy drogi przy której leży. Niewykluczone, że i pod nią znaleźlibyśmy ślady z przeszłości.
Podczas prac wykopaliskowych znaleziono również transzeje z okresu II wojny światowej z pochówkiem sześciu niemieckich żołnierzy, poległych prawdopodobnie podczas walk w 1945 roku. Pozostałości zostały ekshumowane przez pracowników Fundacji „Pamięć ” i przewiezione na jeden trzech centralnych cmentarzy niemieckich w Polsce.
Prace zostały zakończone, teren przekazany budowniczym obwodnicy. Archeolodzy przeszli na nowe stanowiska. Z tego, co znaleziono na opoczyńskich stanowiskach pewnie za kilka lat zorganizowana zostanie wystawa, którą pewnie będziemy mogli obejrzeć w Opocznie.