tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Ciekawostki

 Patron potrzebujących pieniędzy

 
1 grudnia ? św. Eligiusza ? dzień numizmatyka


Eligiusz z Noyon (ur. ok. 588 w Chaptelat w Akwitanii, zm. 1 grudnia 660 w Noyonie), złotnik na dworze króla Franków Chlotara II z dynastii Merowingów, biskup Noyonu i Tournai (641?659), misjonarz, święty Kościoła katolickiego i ewangelickiego został zaliczony w poczet świętych nie tylko dlatego, że był biskupem, ale że był rzemieślnikiem i to jednym z najznakomitszych w swoich czasach.
Od najdawniejszych czasów rzemiosło złotnicze otoczone było szczególnym urokiem i tajemniczością, a zawód złotnika stawiano zawsze na jednym z pierwszych miejsc w hierarchii rzemieślniczej. Umiejętność przetapiania tak bardzo zawsze pożądanego przez ludzkość złota, zdolność obróbki metali i kamieni szlachetnych oraz wykonywania z nich drogocennych, artystycznych przedmiotów, budziła podziw i uznanie dla zawodu złotniczego.
Ojciec Eligiusza, rozpoznając jego olbrzymi talent, wysłał syna na naukę rzemiosła do złotnika Abbo, mistrza mennicy w Limoges. Stamtąd powędrował on do Paryża, gdzie zaciągnął się do służby u podskarbiego królewskiego. Dzięki wielkiemu talentowi zyskał znakomitą pozycję na dworze Chlotara II. Na zamówienie króla wykonywał prace złotnicze, m.in. krzesła tronowe, pracując jako mistrz w mennicy w Marsylii. Dzięki swym niezwykłym zdolnościom stał się człowiekiem zamożnym i powszechnie szanowanym. Z czasem powierzono mu też stanowisko królewskiego skarbnika, a w końcu stał się jednym z najważniejszych doradców króla i jego zaufanym wysłannikiem w licznych (często delikatnych i poufnych) misjach dyplomatycznych. Legenda mówi, że był twórcą złotego tronu króla Dagoberta, grobu świętego Marcina w Tours, mauzoleum świętego Dionizego w Paryżu i kielicha z Chelles. Jest to jednak prawdopodobnie tylko legenda. Jednak niezależnie od tego, co jest legendą a co faktami, sztuka i sława Eligiusza sprawiły, że dorobił się dużego majątku, a królowie Chlotar II i Dagobert I powierzyli mu mennicę i skarb królewski. Św. Eligiusz używał swych ogromnych dochodów na cele charytatywne i kościelne. Około roku 632 ufundował opactwo w Solignac, a w roku 633 żeński klasztor w Paryżu.
W roku 639, po śmierci króla Dagoberta I, św. Eligiusz wstąpił do klasztoru. Nie jest znany powód tej decyzji. Jego postępek nie wzbudził prawdopodobnie większego zdziwienia u współczesnych. W tamtych bowiem czasach człowiek pięćdziesięcioletni uchodził już za starca i domyślano się, że Eligiusz chce resztę życia spędzić w spokojnej służbie bożej. Jednak z powodu dużej sławy nie mu dane było zaznać spokojnego życia klasztornego. Już w roku 641 został wybrany przez lud i duchowieństwo na biskupa w Noyon i Tournai i w dniu 13 maja tegoż roku arcybiskup Rouen, święty Audoemus, udzielił mu sakry biskupiej i wszystkich niższych święceń kapłańskich. Dzisiaj może nas ten fakt dziwić, ale we wczesnym średniowieczu był powszechny zwyczaj, że biskupów i kapłanów wybierał lud, a dopiero po wyborze elekt otrzymywał święcenia. Reliktem tego zwyczaju jest dzisiaj konklawe, na którym grono kardynałów wybiera papieża.
Od wieków św. Eligiusz uważany jest za patrona złotników i grawerów, a także wielu innych zawodów związanych z obróbką metali, m.in. kowali i pracowników mennic, ślusarzy i metalowców, zegarmistrzów, a później także numizmatyków.
Patronat św. Eligiusza obejmuje też konie i związane z nimi rzemiosła ? woźniców, handlarzy końmi, fabrykantów powozów, wytwórców uprzęży, kołodziejów, wikliniarzy, weterynarzy, farmerów, dżokejów, stajennych itp. Istnieje bowiem legenda mówiąca, iż już po śmierci Eligiusza zdarzył się niezwykły przypadek wyzdrowienia ciężko chorego konia, co przypisywano cudownej pomocy zmarłego biskupa. Ciekawostką jest, że stacje benzynowe i garaże ? współczesna forma dawniejszych stajni ? również powierza się opiece tego świętego. Uważano też, że św. Eligiusz pomaga przy gaszeniu pożarów.
Ikonografia świętego Eligiusza nie jest bogata. Dokładnie nie wiadomo, jak on wyglądał. Z jego czasów nie zachował się żaden jego wizerunek. Nie wiadomo nawet, czy był kiedykolwiek portretowany. Przedstawia się go zazwyczaj w szatach biskupich, ale również często przy pracy złotniczej. Zawsze na obrazach z jego podobizną znajdują się przynajmniej niektóre z atrybutów biskupa: mitra, pastorał, kapa, kielich, monstrancja, lub złotnika: młotek, obcęgi, kowadło, palenisko, dmuchawa. Najbardziej znany wizerunek świętego stworzył Petrus Christus na obrazie ?Św. Eligiusz w warsztacie? w roku 1449. Dzieło należy obecnie do kolekcji Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Na rycinie z 1778 roku św. Eligiusz przedstawiony jest z atrybutami biskupa i złotnika, a napis na niej głosi: Aurifaborium et paecuniae indigentium patronus, czyli w wolnym tłumaczeniu: Patron potrzebujących pieniędzy.
Św. Eligiusz uchodzi za patrona numizmatyków w wielu krajach, od niedawna także w Polsce. W niektórych krajach, jak na przykład w Niemczech, istnieją nawet kluby i stowarzyszenia numizmatyczne imienia św. Eligiusza, a nawet muzea numizmatyczne św. Eligiusza. Jednak w Polsce kult św. Eligiusza nie jest zbyt powszechny i jego postać nie jest u nas zbyt dobrze znana. A przecież teraz ? w okresie światowego kryzysu ? nie tylko numizmatycy powinni dbać o przychylność świętego Eligiusza. W końcu ? jako patron potrzebujących pieniędzy ? jest patronem nas wszystkich?
Opr.: erg



Święty Eligiusz patron numizmatyków



Petrus Christus: ?św. Eligiusz w warsztacie
?, 1449. Olej na drewnie. (Wikipedia)


erg   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 48 (803) z dnia 30 Listopada 2012r.
W dziale Ciekawostki dostępne są również artykuły:

Pokaż pełny spis treści
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »