tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Ciekawostki

 Opiekunka jagód

 
2 lipca ? Matki Boskiej Jagodnej

2 lipca to w tradycji ludowej dzień Matki Bożej Jagodnej, a w Kościele katolickim święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Najpierw zostało ono ustanowione przez świętego Bonawenturę w 1263 roku w zakonie franciszkańskim, a potem przez papieża Bonifacego IX od 1389 roku wprowadzone w całym Kościele. Potwierdził to sobór w Bazylei w 1441 roku. Podczas reformy kalendarza liturgicznego w 1969 roku, zostało przeniesione z 2 lipca na 31 maja. W tradycji ludowej nadal Maryja jest opiekunką jagód leśnych i ogrodowych a dzień 2 lipca datą wyznaczającą możliwość zbierania jagód bez uszczerbku dla zdrowia.
Ze świętem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny wiąże się następująca legenda. Chcąc odwiedzić swą krewną Elżbietę, Maryja odbyła długą podróż, podczas której pożywiała się jagodami. Jadowite węże i skorpiony nie były w stanie wyrządzić jej krzywdy, gdyż w jej obecności traciły wzrok. W dawnej Polsce powszechnie uważano, że przed 2 lipca a zwłaszcza w samo święto Matki Boskiej Jagodnej nie należy zbierać i spożywać jagód. Nie wolno było więc jeść wiśni, czereśni, malin, poziomek, jeżyn, porzeczek, agrestu, jagód ani żadnych innych leśnych owoców. Ten, kto złamie to ludowe prawo, nie uczci Maryi i może narazić siebie na bolesne ukąszenie żmii lub innych gadów.
Dzień 2 lipca, poświęcony Matce Boskiej Jagodnej, był niegdyś szczególnie ważny dla kobiet mających kłopot z zajściem w ciążę lub z jej donoszeniem. Wierzono, że w tym dniu Matka Boska, opiekunka dojrzewających właśnie owoców leśnych, zstępuje na ziemię i napełnia je błogosławioną mocą. Niewieście pragnącej dziecka mądre kobiety (czyli ówczesne ludowe lekarki) zalecały udanie się do lasu, zebranie koszyka dorodnych borówek i poświęcenie ich w kościele, a po powrocie do domu zalanie gorącą wodą i gotowanie przez kilka minut garści jagód, polecając się równocześnie w modlitwie Matce Boskiej. Następnie należało wywar wypić, a owoce zjeść. Pozostałe borówki trzeba było ususzyć i zachować ? gdy dobry czar zadziałał i niewiasta poczuła, że jest w błogosławionym stanie, ponownie gotowała magiczny napój z suszu ? tym razem dla zdrowia dziecka. Z dala od jagód i to nie tylko borówek, ale i poziomek, malin oraz agrestu musiały się natomiast tego dnia trzymać niezamężne dziewczyny.
Oczywiście obrzęd ten nie jest wynalazkiem chrześcijańskim. Nim objęła nad nim patronat Matka Boska, poświęcony był starosłowiańskiej bogini opiekującej się darami leśnymi i ? prawdopodobnie ? ogniskiem domowym. Jej imię uległo zapomnieniu, jednak zważywszy, że w czasach przedchrześcijańskich owoce i grzyby zbierane w lesie stanowiły niezwykle ważną część letnich i jesiennych plonów, jest pewne, że cieszyła się wielkim poważaniem.
Te wierzenia przetrwały chrzest Polski i aż do początków XX wieku, a w niektórych regionach kraju jeszcze dłużej, borówka cieszyła się wielkim szacunkiem. Wierzono, że nie tylko zapewnia płodność, ale również przywraca chorym zdrowie, jeśli choroba pochodzi od uroku. Wystarczyło w naczynie napełnione wodą wrzucić trzy węgielki, 7 suszonych jagód i kawałek chleba. Chory miał upić z tego naczynia, potem zaś trzeba mu było zmyć jagodową wodą trzy razy skronie, czoło i piersi, a resztę wylać za próg, by zdjąć urok. Natomiast jeśli chorowało małe dziecię, należało je wykąpać w ciepłym wywarze z jagód.
Jagody służyły również do czarowania miłości. Pannom nie wolno było wprawdzie ich jeść, ale mogły za ich pomocą usidlać kawalerów. Wystarczyło rzucić na drogę, którą miał przechodzić chłopak, garść borówek i czekać. Jeśli szczęśliwym trafem wdepnął w nie i rozgniótł choć siedem (w żadnym razie mniej), dziewczyna jesienią mogła spodziewać się swatów.
Jedno jest pewne ? czarna jagoda nie szkodziła nikomu, za to uzdrawiała i czarowała od niepamiętnych czasów.
Opr.: jerg


jerg   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 26 (885) z dnia 27 Czerwca 2014r.
W dziale Ciekawostki dostępne są również artykuły:

Pokaż pełny spis treści
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »