Odszedł świadek historii

26 lipca 2009 r. zmarł w Gravenhurst w Kanadzie Władysław Kluszczyński, weteran II wojny światowej. Świadek historii - to odpowiednie słowa do określenia osoby Władysława Kluszczyńskiego, znalazły bowiem potwierdzenie w całym jego życiu.
Jako junak OHP budował przed wojną linie obronne na wschodniej granicy Polski. Był żołnierzem września 1939 r. Brał udział w obronie Warszawy i ostatniej bitwie kampanii wrześniowej pod Kockiem. Zesłany na Syberię pracował w tajdze przy wyrębie drzew. Po amnestii, która objęła wszystkich polskich zesłańców, wstąpił do organizującego się na południu Związku Radzieckiego Wojska Polskiego. Przez Iran, Palestynę, Egipt i Afrykę Południową dotarł do Wielkiej Brytanii. Tam został żołnierzem 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej dowodzonej przez gen. Sosabowskiego. Był uczestnikiem największej bitwy powietrzno-desantowej w II wojnie światowej pod Arnhem. Za udział w wojnie otrzymał wiele odznaczeń, w tym brytyjskie, holenderskie i polskie.
Po zakończeniu wojny nie wrócił do kraju. Jako żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie miał poważne obawy przed powrotem. Znał dobrze sytuację polityczną w powojennej Polsce, a ta nie zachęcała do powrotu. Prócz tego, strony rodzinne w woj. poleskim były już w granicach innego państwa. Nie miał też żadnych wiadomości o rodzinie, z którą rozstał się na Syberii. Wybrał życie na emigracji. Po dziesięcioletnim pobycie w Anglii, na stałe zamieszkał Kanadzie, ale zawsze czuł się Polakiem i ojczyzna była dla niego bardzo ważna.
Kiedy sytuacja polityczna w Polsce zmieniła się, zaczął do Polski przyjeżdżać. I tak od przeszło 20 lat odwiedzał kraj co dwa lata. W czasie swoich wizyt spotykał się z rodziną i zwiedzał najważniejsze miejsca w Polsce, tak pod względem historycznym, jak i geograficznym.
Władysław Kluszczyński bardzo dobrze czuł się na naszej ziemi opoczyńskiej. Poznał ją i pokochał. Tu miał rodzinę, która była mu bardzo bliska. Poznał także wielu ludzi, z którymi łączyła go prawdziwa przyjaźń.
Szczególne związki miał ze Szkołą Podstawową im. Wandy i Henryka Ossowskich w Kunicach. Był tu kilka razy. Uczestniczył w uroczystościach szkolnych związanych z obchodami Dnia Patronów. Patriotyczna atmosfera obchodów Święta Szkoły, serdeczność z jaką był tu przyjmowany sprawiły, że postanowił swoje pamiątki zostawić w Izbie Pamięci i Tradycji mieszczącej się przy szkole w Kunicach. Grono pedagogiczne i uczniowie nazwali go Przyjacielem Szkoły.
Pamiątki, świadczące o wojennej przeszłości Władysława Kluszczyńskiego znajdują się również w Muzeum Regionalnym w Opocznie i w Muzeum w Tomaszowie Maz. Był też członkiem Koła Związku Sybiraków w Tomaszowie Maz.
26 października w kościele w Kunicach odbyło się nabożeństwo żałobne za spokój duszy W. Kluszczyńskiego. Uczestniczyła w nim młodzież szkolna, nauczyciele i miejscowa ludność. Obecny był również poczet sztandarowy szkoły w Kunicach. Niżej podpisana przedstawiła uczestnikom nabożeństwa jego drogę życiową. Mówiła o nim jako o żołnierzu II wojny światowej, przyjacielu szkoły i Polaku, który bardzo kochał swoją ojczyznę, choć przyszło mu żyć daleko od niej.
Często nam, swoim przyjaciołom powtarzał, że sercem zawsze był i będzie w Polsce. Wierzymy w to mocno, bo choć ciało oddał ziemi kanadyjskiej, to serce na pewno oddał Polsce.
Na zawsze zostanie w naszej pamięci. Będziemy go wspominać przy różnych okazjach i w modlitwie.
Maria Szczegielniak
Por. Władysław Kluszczyński przy grobie swojego dowódcy gen. S. Sosabowskiego, Wojskowy Cmentarz Komunalny na Powązkach, Warszawa 15 lipca 2008 r.