O gimnazjalistach

Badanie IBE, które odbyło się podczas listopadowej diagnozy prowadzonej przez CKE, sprawdziło, jak uczniowie trzecich klas gimnazjów rozwiązują zadania. Dzięki analizie wyników można nie tylko oceniać umiejętności gimnazjalistów, ale również wskazać sposoby ich doskonalenia. Uzyskane informacje wykorzystywane są przy konstruowaniu narzędzi dydaktycznych, które pomogą nauczycielom przygotować swoich uczniów do kolejnych egzaminów.
W opublikowanych raportach eksperci przedstawili wyniki analiz zadań użytych w diagnozie, wyjaśniając również, jak radzili sobie z nimi uczniowie. Okazało się, że uczniowie maja spore trudności z odbiorem tekstów kultury. Najbardziej widać to było w rozprawkach, które pisali uczniowie, a w których mieli wyjaśnić dlaczego współcześni twórcy w swoich dziełach chętnie odwołują się do tradycyjnych baśni, mitów i legend.
Trudności sprawiały uczniom zadania z historii i WOS. O ile zadowalająco radzili sobie np. z prostym wyszukaniem informacji w różnych typach materiałów, o tyle mieli kłopoty z rozwiązywaniem informacji w różnych typach materiałów, o tyle mieli kłopoty z rozwiązywaniem zadań wymagających syntezy treści czy jej interpretacji. Często także słabo radzili sobie z umiejętnościami z zakresu chronologii. Nie wszyscy potrafili uporządkować w czasie najważniejsze wydarzenia i procesy historyczne. Jak pokazały wyniki zadań sprawdzających, gimnazjaliści wciąż niewielką uwagę przywiązują do materiałów źródłowych. Często zamiast poddać je analizie, udzielali raczej odpowiedzi jedynie na podstawie posiadanych wiadomości. Eksperci zalecają nauczycielom położenie większego nacisku na prace z różnymi typami źródeł, by wykształcić w uczniach nawyk ich rzetelnej i uważnej analizy. Lepiej niż z zadaniami z historii uczniowie radzili sobie z zadaniami z WOS. Dobrze rozwiązywali te wymagające umiejętności, trudniejsze dla nich były zadania wymagające wiedzy na temat funkcjonowania państwa.
Wiedza z przedmiotów przyrodniczych była sprawdzana za pomocą wspólnego arkusza. Uczniowie dość dobrze radzili sobie z zadaniami wymagającymi analizy tekstów czy schematów i wyciągania wniosków na ich podstawie. W niektórych przypadkach, korzystając wyłącznie z danych przedstawionych we wstępie do zadania, byli w stanie rozwiązać zadanie odnoszące się do treści, które w momencie przeprowadzenia badania nie zostały jeszcze zrealizowane w szkole.
We wszystkich czterech przedmiotach uczniowie słabiej radzili sobie z zadaniami, które wymagały konkretnych, specyficznych przedmiotowo wiadomości. Źle wypadły również zadania odwołujące się do czynności praktycznych, które uczniowie powinni wykonywać na lekcjach przedmiotów przyrodniczych. Większość z nich nie wiedziała np. jak sporządzić roztwór soli o określonym stężeniu, wyznaczyć moc żarówki, zmierzyć częstotliwość drgań wahadła czy posługiwać się tabelą rozpuszczalności.
W porównaniu z rokiem ubiegłym w tegorocznym badaniu uczniowie lepiej poradzili sobie z rozwiązaniem zadań otwartych ? trzech ostatnich zadań w arkuszu matematycznym. Mniej było uczniów, którzy w ogóle nie podjęli próby rozwiązania, a więcej gimnazjalistów, nawet słabych, rozwiązało co najmniej jedno zadanie poprawnie do końca. Okazało się także, że uczniowie nie doceniają swoich umiejętności w zakresie rozwiązywania zadań z geometrii. Ich wyniki były wyższe niż przewidywali. Z kolei zadania typowe, najczęściej rozwiązywane na lekcjach, wydawały się uczniom łatwiejsze, niż wskazywały na to wyniki. Na przykład zadanie sprawdzające umiejętność działania na pierwiastkach okazało się jednym z najtrudniejszych w całym egzaminie. Podobnie jak w części przyrodniczej egzaminu forma zadania nie stanowiła dla uczniów problemu zadanie o najbardziej nietypowej konstrukcji było jednym z najłatwiejszych. Najtrudniejsze dla uczniów okazały się zadania, które wymagały zastosowania nieoczywistej strategii rozwiązania to znaczy takie, w których uczeń sam musiał określić, jakie kroki ma wykonać i w jakiej kolejności.
Nieco lepiej wypadły zadania sprawdzające umiejętność rozumowania i argumentacji oraz dobierania modelu matematycznego do przedstawionej sytuacji. Nadal jednak wielu uczniów nie potrafi ich rozwiązywać. Eksperci IBE radzą nauczycielom położyć większy nacisk na zrozumienie przez uczniów sensu wykonywanych czynności, znaczenia używanych pojęć oraz dostrzeganie powiązań między nimi.
Źródło: ibe.edu.pl