tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Historia

 Niektóre dane o powiecie opoczyńskim z 1865 i 1912 roku

 


Wynalazek internetu i rozwijająca się digitalizacja w bibliotekarstwie umożliwia coraz szerszy i powszechniejszy dostęp do różnych źródeł i materiałów, w których natrafić można również na informacje dotyczące historii Opoczna.
I tak na przykład z "Rocznika urzędowego Królestwa Polskiego na rok 1866", który ukazał się drukiem w warszawskiej drukarni Jana Jaworskiego, dowiedzieć się można, że (zachowujemy oryginalna pisownię): Naczelnikiem Wojennym Powiatu Opoczyńskiego był w tym czasie major Bazyli Zacharow, syn Daniela, odznaczony Cesarsko?Królewskim Orderem św. Anny III klasy i Orderem św. Stanisława III klasy.

Naczelnikami wojennymi rewirów ówczesnego powiatu opoczyńskiego byli:
? Opoczyńskiego: sztabs?kapitan Michał Łabuński, syn Ksawerego
? Końskiego: kapitan Mikołaj Bostin, syn Leona, odznaczony Cesarsko?Królewskim Orderem św. Anny III klasy i Orderem św. Stanisława III klasy z Mieczami i Kokardą
? Szydłowskiego: podporucznik Alexander Kardynalski, syn Ferdynanda, odznaczony Cesarsko?Królewskim Orderem św. Jerzego IV klasy
? Radoszyckiego: podporucznik Michał Miedwiedkow, syn Alexego
? Drzewickiego: porucznik Grzegorz Janowicz, syn Jakóba, odznaczony Cesarsko?Królewskim Orderem św. Anny IV klasy
? Samsonowskiego: praporszczyk (chorąży) Nikander Karmaziński, syn Bazylego, odznaczony Cesarsko?Królewskim Orderem św. Anny IV klasy.
Warto wspomnieć, że urzędy naczelników wojennych zostały zlikwidowane w wyniku reform administracyjnych przeprowadzonych w Królestwie Polskim w 1867 r. Podstawą tych reform były ustawy podpisane przez cesarza 31 grudnia 1866 r. o nowym podziale administracyjnym, kraju, o zarządach guberialnych i powiatowych oraz o straży miejskiej. Cywilne władze guberialne reprezentowali w powiecie opoczyńskim:
? Naczelnik Powiatu: Karol Krasuski, odznaczony Cesarsko?Królewskim Orderem św. Anny V klasy i wyróżniony Znakiem Honorowym 15 lat "Nieskazitelnej Służby"
? Pomocnik Starszy: Marceli Stecki
? Pomocnik do spisu wojskowych: Bronisław Wodziński
? Lekarz Powiatu: Franciszek Wawnikiewicz
? Budowniczy Powiatu: Alexander Zbiegniewski
? Inżenier Powiatu: Alexander Ruśkiewicz
? Sekretarze: Antoni Peżyński i Walery Trzaska
? Rachmistrze: Julian Dąbrowski, Romuald Larecki i Gustaw Poszepczyński
? Sekretarz Tłumacz: Zygmunt Mokulski
? Archiwista?Dziennikarz: Józef Seroczyński

W Kasie Powiatowej pracowali:
? Poborca: Jan Kudelski, wyróżniony Znakiem Honorowym 15 lat "Nieskazitelnej Służby"
? Kontrolerowie: Ignacy Żarski i Ignacy Szkierda
? Asystent: Józef Turek
Sekwestratorami skarbowymi byli: Franciszek Obiedowski i Walery Ortman.
Burmistrzem Opoczna był Jan Samborski, wyróżniony Znakiem Honorowym 15 lat "Nieskazitelnej Służby".
W rządzie guberialnym w Radomiu znajdowało się trzynastu znanych z imienia i nazwiska kontrolerów powiatowych. Trudno jest jednak określić obowiązkiem którego spośród nich było kontrolowanie powiatu opoczyńskiego. Wiadomo jednak, że pomocnikiem kontrolerów dla powiatu opoczyńskiego był Józef Zarzycki.
Cywilną i karną instancją sądową był w tym czasie Sąd Pokoju, który w okręgu opoczyńskim tworzyli:
? Sędziowie Pokoju: Ignacy Drużbacki, Jacek Buceń i Bolesław Krasiński
? Podsędek: Józef Filipski, odznaczony Cesarsko?Królewskim Orderem św. Stanisława III klasy, wyróżniony Znakiem Honorowym 20 lat "Nieskazitelnej Służby", asesor tryb. (przypuszczalnie trybunalski)
? Pisarz: Józef Sokołowski
? Podpisarz: Władysław Czerwiński
? Rejent: Władysław Ruszkowski
? Obrońcy: Stanisław Wierzycki, Tomasz Badowski
? Komornik: Felix Kowalski, będący również Komornikiem Okręgu Konieckiego.
Opiekunem Prezydującym Rady Szczegółowej Opiekuńczej był w powiecie opoczyńskim Hipolit Łącki. Członkami byli natomiast: Ignacy de Goerscht, Piotr Gorzeński, Jan Kudelski, Karol Wąsowicz, Ferdynad Zajączkowski, Manswed Tarnowski, Henryk Gradkowski, Tomasz Jasieński, Józef Gagatnicki, Antoni Baliński, Alexander Zbiegniewski oraz nieznany z imienia i nazwiska lekarz.
Radcą Dyrekcji Ubezpieczeń w powiecie opoczyńskim był Michał Morzkowski. Jako rachmistrz ubezpieczeń urzędujący w powiecie opoczyńskim pracował Romuald Larecki.
Ekspedytorem poczty w Opocznie był Tomasz Jasiński. Publikacja podaje również imiona i nazwiska naczelników poczt w innych miejscowościach powiatu opoczyńskiego, m.in. Paradyżu, Drzewicy, Żarnowie.
Powiat opoczyński lokalizowany był pod względem przemysłowym w Okręgu Wschodnim Królestwa Polskiego. Na jego terenie działały wielkie piece między innymi:
? w Mroczkowie: zawiadowca ? Marceli Lempe, odbiorca materiałów ? Alexander Jardel i w Samsonowie.
Wśród pudligarni i walcowni znajdował się zakład w Sielpi, gdzie był zawiadowcą: Leopold Podymowski, magazynierem: Józef Białaczewski i hutmistrzem: Józef Czaplicki.
W służbie leśnej w Radzicach zatrudniony był jako nadleśniczy starszy: Napoleon Ossowski. Imię i nazwisko podleśnego biurowego niestety nie zostało opublikowane.


* * *

Inną publikacją zawierającą interesujące informacje dotyczące dawnego powiatu opoczyńskiego jest dodatek do opracowanego przez A. Laskowskiego i wydanego w Warszawie przez Pawła hr. Morsztyna i Stanisława Skurzyńskiego "Rocznika wsi polskiej 1913". We wspominanym dodatku opublikowane zostały adresy obywateli ziemskich Królestwa Polskiego, Litwy i Rusi. Z informatora dotyczącego również Guberni Radomskiej dowiedzieć się można nazwiska i adresy znanych opoczyńskich obywateli ziemskich oraz nazwy ich majątków. Na pewno więc warto odnotować i zachować ze względów historycznych:
? Bąkowski Gustaw, Kraśnica, p. Opoczno
? Dłużniakiewicz Józef, Wólka Karwicka, p. Opoczno
? Drużbacki August, Zameczek, p. Opoczno
? Jaczniakowski Mieczysław, Bernów, p. Opoczno
? Karwicki Józef, Modrzew, p. Opoczno
? Libiszewski Antoni, Mroczków, p. Opoczno
? Łącki Bronisław, Januszewice, p. Opoczno
? Ossowski Stanisław, Kunice Wielkie, p. Opoczno
? Piekarski Zelik, Zachorzów, p. Opoczno
? Pietrzykowski Edward, Kotlin, p. Opoczno
? Plater?Broël hr. Zygmunt, Białaczew, p. Opoczno
Mam nadzieję, że informacje do których udało mi się dotrzeć trochę uzupełnią nieznane dotychczas fakty w historii Opoczna lub potwierdzą już te znane wcześniej z innych źródeł.


Waldemar Ireneusz Oszczęda   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 51 (859) z dnia 20 Grudnia 2013r.
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »