Kto będzie następcą Benedykta XVI?

Każda zmiana włodarza Stolicy Piotrowej wywołuje tysiące spekulacji co do osoby następcy. Prześcigają się w tym media, przyjmują zakłady bukmacherzy. A potem okazuje się, że decyzja kardynałów jest całkowicie odmienna od przewidywań. Wtedy natychmiast odzywają się ci, którzy twierdzą, że tak naprawdę wszystko już było dawno przepowiedziane, tylko nie potrafiono tego właściwie odczytać.
Wadą tych przepowiedni jest to, że nieumiejscowione w czasie można zawsze tłumaczyć, iż nie nadeszła jeszcze pora ich spełnienia. Przed każdym konklawe przypominana jest przepowiednia świętego Malachiasza dotycząca losów papieży. Malachiasz O?Morgair (1094?1148), irlandzki mnich i pustelnik, był arcybiskupem Armagh w północnej Irlandii. W 1137 roku porzucił dostojeństwo kościelne, by powrócić do prostego życia wypełnionego kontemplacją. Już za życia wsławił się jako uzdrowiciel i niebywale jasnowidzący prorok. Tradycja mówi, że w 1139 roku podczas pobytu w klasztorze cystersów w Clairvaux (Francja) ułożył symboliczną listę kolejnych stu dwunastu papieży, w tym niektórych antypapieży, począwszy od Celestyna II ? wybranego w 1143 roku, aż po ostateczny koniec instytucji papiestwa. Nie są to jednakże przepowiednie w pełnym słowa tego znaczeniu, a raczej przydomki charakteryzujące osobę kolejnego papieża. Symbolizm listy leży więc w tym, że każdy papież identyfikowany jest nie za pomocą imienia, lecz poprzez tajemnicze motto łacińskie, które może podlegać różnym interpretacjom. Lista ta po raz pierwszy ujrzała światło dzienne dopiero w 1595 roku ? opublikował ją benedyktyn Arnold Wion w wydanym w Wenecji dziele Lignum vitae (Drzewo życia). Historycy twierdzą, że owe "charakterystyki" mogły być ułożone dopiero podczas długotrwałego konklawe w 1590 roku, a następnie przypisane świętemu, Malachiaszowi, czego dowodzić ma zadziwiająca zbieżność szczegółów identyfikujących papieży z pierwszej części listy. Nie podlega jednak dyskusji, że pozostałe opisy papieży po 1595 roku zachowały oryginalny kształt i niekiedy są niebywale trafne.
Aby nie zginąć w powodzi interpretacji, przyjrzyjmy się tylko przydomkom papieży z lat historycznie nam najbliższych. Leon XIII (pontyfikat 1878?1903) ? określony na liście, jako Lux caeli (Światłość niebiańska), w innej wersji Lumen in caelo (Światło w niebiosach) ? w herbie rodowym miał kometę i wyróżniał się wyjątkową "świetlistą" duchowością. Pius X (1903?1914) zapowiadany był jako Ignis ardens, czyli Ogień gorejący. Można to odnieść jedynie do jego nadmiernej pobożności, modlitwa i pogłębianie życia religijnego były wg niego najważniejszymi środkami działania Kościoła. Następnym papieżem był Benedykt XV (1914?1922). Na liście Malachiasza miał przydomek Religio depopulata (Kościół wyludniony lub w innym tłumaczeniu Religia zdziesiątkowana), który w pełni odpowiada hekatombie pierwszej wojny światowej w czasie jego pontyfikatu. Kolejny papież Pius XI (1922?1939), przed wyborem kardynał Achille Ratti, pierwszy nuncjusz papieski w niepodległej Polsce, nazwany Fides intrepida (Wiara nieustraszona), znany był ze swej bojowości i aktywności politycznej. Zawarł szereg konkordatów, walczył z ograniczeniami swobód Kościoła przez faszystów. Jego następca Pius XII (1939?1958), zwiastowany był jako Pastor angelicus (Anielski pasterz). Opinie o jego pontyfikacie są podzielone ? w okresie II wojny światowej, w obawie przed prześladowaniami duchowieństwa i wiernych, uchylił się od otwartego potępienia nazistowskich zbrodni; po wojnie za główne zagrożenia uznał komunizm. Trudno uznać jego przydomek za trafny.
Pastor et Nauta (Pasterz i sternik) doskonale natomiast charakteryzuje leciwego, lecz charyzmatycznego papieża Jana XXIII (1958?63). Był patriarchą Wenecji, której mieszkańców od wieków nazywano żeglarzami, a zwołany przez niego II Sobór Watykański, który stał się przełomem w dziejach Kościoła, przyjął za godło sylwetkę statku. Sobór zakończył się za pontyfikatu kolejnego włodarza Stolicy Piotrowej, Pawła VI (1963?78). Jego przydomek Flos florum (Kwiat kwiatów) kojarzyć można z trzema liliami w jego herbie (według heraldyków lilia jest kwiatem kwiatów).
Jan Paweł I obdarowany został przydomkiem De medietate lunae (Od połowy księżyca). Luna w języku łacińskim znaczy również miesiąc ? pontyfikat Jana Pawła I trwał niewiele dłużej ? zaledwie 33 dni. Wybrany został 26 sierpnia 1978 roku, dzień po tym jak Księżyc wszedł w ostatnią kwadrę, zmarł w czasie następnej ostatniej kwadry. Warto dodać, że niektórzy jasnowidze (w Polsce franciszkanin ojciec Czesław Klimuszko) przewidywali jego rychłą śmierć.
Kiedy ojcem świętym, określonym przez św. Malachiasza, jako De labore solis (Z pracy słońca lub Mający coś wspólnego z pracami w promieniach słońca) został kardynał Karol Wojtyła, przypomniano, że w młodości w czasie okupacji pracował on pod gołym niebem w kamieniołomach? Nikt wtedy nie przypuszczał, że w swoich pielgrzymkach Jan Paweł II dotrze wszędzie tam, gdzie słońce dociera? Potwierdzeniem trafności motta może być też zbieg okoliczności, że Jan Paweł II urodził się 18 maja 1920 roku w dniu zaćmienia słońca, a jego pogrzeb odbył się też kilka godzin przed zaćmieniem słońca, niewidocznym na naszej półkuli. Po zakończeniu pogrzebu chmury zasnuły niebo nad Rzymem i nastąpiły kilkudniowe opady deszczu.
Chwała oliwki (Gloria olivae) to słowa określające emerytowanego papieża, Benedykta XVI. W tym przypadku mamy do czynienia również z dwiema teoriami. Pierwsza z nich zakłada, iż chodzi o gałązkę oliwną, symbol Zakonu św. Benedykta. Druga głosi, że drzewo oliwne to symbol przywiązania do konserwatywnych tradycji, a takie cechy posiadał Benedykt XVI, rodowity Niemiec.
Kim będzie następca Benedykta XVI? Wg zwolenników przepowiedni do wyboru pozostał już tylko jeden papież ? Petrus Romanus (Piotr Rzymianin). Interpretacje tej inskrypcji są różne. Badacze twierdzą, iż może być on Włochem (Rzymianin) lub papieżem innej rasy, który przyjmie imię Piotr II. Ostatniego papieża, na którym ma się zakończyć na jakiś czas historia Kościoła, przepowiednia wyjątkowo przedstawia nie przydomkiem a w sposób opisowy: W czasie najgorszego prześladowania Świętego Kościoła Rzymskiego, [na tronie] zasiądzie Piotr Rzymianin, który będzie paść [swe] owce podczas wielu cierpień, po czym miasto siedmiu wzgórz zostanie zniszczone i straszny Sędzia osądzi swój lud. Koniec.
Mówią o tym także różne inne przepowiednie, w różnej formie i w różnych wersjach. Wszystkie mają jedną wspólną cechę: związane to będzie z ogromną katastrofą polityczną, zamachami, walkami, klęskami żywiołowymi, ogólnym chaosem i zamieszaniem. Darujmy sobie jednak te przerażające objawienia ? kto dożyje, sam zobaczy, na ile będą prawdziwe? Bogatsi jesteśmy przecież o niespełnione apokaliptyczne wizje końca świata w grudniu ubiegłego roku, którymi raczono nas przez kilka lat? A nadal wystraszonym bliskością końca świata i Sądu Ostatecznego dedykujemy myśl Jana Pawła II: Żyj tak, jakby ten dzień miał być Twoim ostatnim. Wczoraj do Ciebie nie należy, jutro niepewne, tylko dziś jest Twoje.
Opr.: erg




Wizerunek Malachiasza pędzla Duccio di Buoninsegna (Wikipedia/CC/The Yorck Project)



Przepowiednia Malachiasza (Źródło: Wikipedia, aktualności prasowe)