tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Warto wiedzieć

Święty dobry łotr

Chociaż powyższy tytuł brzmi paradoksalnie, to jednak najpełniej określa on ważną, ale anonimową postać opisaną w Nowym Testamencie. Według czterech ewangelistów Jezus został ukrzyżowany między dwoma łotrami. Najwięcej szczegółów na ten temat podał w swojej Ewangelii św. Łukasz (Łk 23,39–43). Kiedy jeden z ukrzyżowanych łotrów urągał Jezusowi, drugi skarcił go, że oni słusznie umierają za swe zbrodnie, ale Jezus nic złego nie uczynił. Był to złoczyńca ukrzyżowany po prawej stronie Chrystusa, który żałował za grzechy i prosił Jezusa, aby wspomniał o nim, „gdy przyjdzie do swego Królestwa”. A Jezus obiecał Dobremu Łotrowi – bo tak go od tego czasu nazywamy – że jeszcze dziś będzie z nim w raju. Był to pierwszy swoisty akt kanonizacji, którego jeszcze na krzyżu dokonał Chrystus. Jest to więc pierwszy zmarły święty.
O Dobrym Łotrze pisało wielu ojców Kościoła i świętych. Imię Dobrego Łotra – św. Dyzma (Dyzmas), zostało przekazane przez pisma apokryficzne, m.in. Ewangelię Nikodema. Jego kult rozwijał się od początków chrześcijaństwa, zwłaszcza od wieku IV, kiedy pojawiła się informacja o znalezieniu krzyża, na którym Dobry Łotr poniósł śmierć. Legenda podaje, że krzyż Dobrego Łotra odnaleziono wraz z krzyżem Jezusa i czczono jako relikwię. Część krzyża dotarła do klasztoru bizantyjskiego w Nikozji, część do Bolonii (w kościele św. Witalisa i w bazylice św. Stefana), a jeszcze inna część – poprzeczna belka – znajduje się w bazylice Santa Croce di Gerusalemme (Świętego Krzyża z Jerozolimy) w Rzymie. Kolejna legenda przedstawia Dobrego Łotra jako rozbójnika, który pomógł Świętej Rodzinie w ucieczce z Egiptu i widział w swoim nawróceniu nagrodę za tamten czyn.
Kult Dobrego Łotra był szczególnie popularny w Kościele wschodnim, gdzie znano go pod imieniem Rach i czczono go nawet jako męczennika. Dolna belka krzyża prawosławnego symbolizuje skazańców ukrzyżowanych wraz z Chrystusem. Jeden koniec dolnej belki jest podniesiony, pokazuje na niebo, dokąd udał się Dobry Łotr, ukrzyżowany razem z Chrystusem. Drugi – opuszczony – wskazuje na piekło, miejsce dla drugiego łotra, który nie wyraził skruchy.
W ikonografii Dobry Łotr przedstawiany był jako młodzieniec, później również w wieku dojrzałym, a nieraz też jako starzec. Jego strojem jest opaska na biodrach lub krótka tunika. Atrybutami Dobrego Łotra są krzyż, łańcuch, maczuga, miecz lub nóż. W sztuce najczęściej przedstawia się go w scenie ukrzyżowania – wraz z drugim łotrem są oni przywiązani do poprzecznej belki, w odróżnieniu od Jezusa, którego ciało przybite jest do krzyża gwoźdźmi. Złoczyńcy często mają zawiązane oczy, a ich ciała są wykręcone i napięte z bólu. Często scenie tej towarzyszy „odebranie dusz”: nad głową Dobrego Łotra unosi się anioł, a nad głową złego diabeł, którzy wyciągają z nich duszę w postaci małego człowieczka lub dziecka. Przedstawienia indywidualne Dobrego Łotra spotyka się przede wszystkim w sakralnej sztuce Kościołów wschodnich. W XVII wieku w Rosji powstał typ ikony tzw. marszowej. Przedstawiały one Dobrego Łotra jako mężczyznę w czerwonej opończy przerzuconej przez ramię, z krzyżem w jednym ręku, a z mieczem lub nożem w drugim. Ikony te przeznaczone były dla band rozbójników.
Dobry Łotr stanowi wzór doskonałego żalu za grzechy. Jest patronem więźniów, skazańców, kapelanów więziennych, złodziei, skazanych na śmierć, umierających, pokutujących i nawróconych grzeszników, a także m.in. archidiecezji przemyskiej i Apulii – regionu administracyjnego w południowych Włoszech. Dobry Łotr jest też symbolem bożego miłosierdzia, świadectwem, że nawet w ostatniej chwili życia można powrócić do Boga. Jego wspomnienie Kościół katolicki obchodzi 26 marca. Tego dnia głównie w kościołach odbywają się msze i uroczystości w intencji więźniów.
Wspomnienie liturgiczne Dobrego Łotra od 2009 roku w Kościele katolickim jest jednocześnie Dniem Modlitw za Więźniów, ustanowionym na wniosek Stowarzyszenia Ewangelicznej Pomocy Więźniom „Bractwo Więzienne” podczas 347. Zebrania Plenarnego Episkopatu. Członkowie tego stowarzyszenia od kilku lat 26 marca spotykają się na Jasnej Górze, a wraz z nimi przybywają tam z pielgrzymką osadzeni w zakładach karnych, ich rodziny, a także pełniący służbę więzienną. W Polsce ukazuje się ogólnopolskie pismo „Dobry Łotr”, redagowane przez aktualnych i byłych więźniów.
W niektórych źródłach Dzień Dobrego Łotra nazywany jest Dniem Janosika.


erg   
W dziale dostępne są również artykuły:

 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »