tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Białaczów

 Uczcili pamięć poległych

 
W niedzielę, 13 maja w Łubach Sobieńskich zorganizowano spotkanie, którego celem było uczczenie pamięci poległych tam partyzantów i mieszkańców Sobienia





Uroczystości rozpoczęła msza, przed którą odbyło się poświęcenie dwóch nowych krzyży wotywnych. Przy pomniku wartę honorową pełnili członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznych ?Henryk? w polskich mundurach z okresu II wojny światowej. Po zakończeniu nabożeństwa delegacje złożyły wieńce i zapalono znicze.
Po mszy głos zabrał Tomasz Łuczkowski, dyrektor Muzeum Regionalnego. Przypomniał zebranym o okolicznościach w jakich zginęło 16 partyzantów z oddziału ?Błysk? i dwoje mieszkańców Sobienia. Panie z Koła Gospodyń Wiejskich wraz z grupką najmłodszych mieszkańców Sobienia zaprezentowały krótki program artystyczny, składający się z wierszy i piosenek patriotycznych. Na zakończenie uroczystości zebrani zostali zaproszeni na grochówkę do świetlicy w Sobieniu, noszącej imię oddziału partyzanckiego ?Błysk?.
9 maja 1944 roku do kolonii Łuby Sobieńskie położonej na skraju lasów białaczowskich przybył partyzancki oddział ?Błysk?, dowodzony przez por. Wilhelma Czulaka ?Górala?. Po długim marszu żołnierze zatrzymali się na postój w liczącej kilka zagród kolonii. Z chwilą przybycia partyzantów wszyscy mężczyźni uszli do pobliskich lasów w obawie przed nadejściem niemieckich oddziałów pacyfikacyjnych. Nie była to pierwsza wizyta partyzantów. W tym miejscu często przebywali partyzanci, m.in. z oddziałów ?Wichra? i ?Burzy?. Oddział ?Błysk? liczył ponad 20 partyzantów. Część żołnierzy nie miała jeszcze niezbędnego doświadczenia bojowego. Pięciu z nich, w tym zastępca dowódcy, Jan Włodarski ?Tomek?, otrzymało przepustki i udało się do rodzin w okolicy.
Nad ranem oddział został zaskoczony atakiem przybyłej z Końskich niemieckiej żandarmerii i granatowej policji, wspieranym niemieckim samolotem. W nierównej walce jaka się wywiązała zginęło 16 partyzantów, a jeden dostał się do niewoli (zginął w niewyjaśnionych okolicznościach, prawdopodobnie w Radomiu).
Z mieszkańców kolonii zginęli Natalia Paduszyńska oraz jej synek Michałek. W walce spłonęły wszystkie zabudowania. Zwłoki poległych partyzantów Niemcy ułożyli na stosie chrustu i drewna i podpalili.
Okupanci, nie czekając na spalenie zwłok, zabrali swoich rannych oraz zabitych odjechali. Natychmiast po opuszczeniu przez nich Łubów, mieszkańcy ugasili płonący stos. Chwilę potem na miejsce przybyli pozostali żołnierze oddziału ?Błysk?. Dokonano identyfikacji zwłok. Było to bardzo trudne, ze względu na częściowe zwęglenie ciał. Zachowały się fotografie, które wywołał Bohdan Borowski ?Walek?.
Poległych partyzantów zaniesiono do piwnicy jednego z domów, okryto słomą i przysypano ziemią. W kilka tygodni później, w czerwcu, odbył się Łubach żołnierski pogrzeb. Jako miejsce wybrano skraj lasu, obok figurki. Pogrzeb odbył się z honorami wojskowymi przy udziale partyzantów z oddziału AK ?Henryka?, rodzin poległych, pozostałych przy życiu żołnierzy oddziału ?Błysk? oraz miejscowej ludności. Pogrzeb zorganizował oddział pod dowództwem por. Henryka Furmańczyka, który wygłosił pożegnalne przemówienie. Oddano także salwę honorową.
W sierpniu 1945 roku zwłoki partyzantów z oddziału ?Błysk? zostały ekshumowane z grobu w Łubach i pochowane na cmentarzu w Paradyżu, skąd wielu z nich pochodziło. Przystąpiono również do budowy pomnika. W Łubach Sobieńskich w 1987 roku na posesji Mariana i Ireny Cichockich postawiono pamiątkowy krzyż. Na ziemi opoczyńskiej znajduje się kilka tablic ku czci poległych żołnierzy z tego oddziału. Jedna z nich jest na cmentarzu w Paradyżu, inna została wmurowana w ścianę kościoła w Białaczowie.
Żołnierze z partyzanckiego oddziału ?Błysk? zostali włączeni do oddziału ?Henryka? i kontynuowali walkę z okupantem. W połowie czerwca 1944 roku dowódca, por. Furmańczyk utworzył z tych żołnierzy nowy oddział partyzancki, włączając także ochotników. Jego dowódcą został plut. Jan Włodarski ?Tomek?. Oddział otrzymał kryptonim ?Trop?, by śledzić i mścić się za swych poległych kolegów. Bazą oddziału stała się gajówka Ossa. Pod koniec czerwca dowódcą oddziału został, nominowany przez Inspektorat Piotrowski AK, ppor. Jan Matecki ?Grom?.


Nal   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 20 (775) z dnia 18 Maja 2012r.
W dziale Białaczów dostępne są również artykuły:

Pokaż pełny spis treści
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »