W poprzednim numerze zakończyliśmy odkrywanie tajemnic ukrytych w nazwach miejscowości z terenu gminy Mniszków. Tym razem przyszedł czas na gminę Paradyż. Podróż po ciekawostkach etymologicznych i historycznych rozpoczniemy od Alfonsowa, który jest oddalony od Opoczna o 14 km
Według "Nazw miejscowych Polski. Historia, pochodzenie, zmiany" pod redakcją Kazimierza Rymuta, pierwsza wzmianka na temat nazwy Alfonsów pochodzi z 1839 roku i wówczas brzmiała ona Alfonsow. Obowiązująca do dziś forma pojawia się w 1900 roku. Jest to nazwa dzierżawcza, pochodząca od imienia Alfons z sufiksem ?ów.
Podając za Janem Piotrem Dekowskim i jego książką pt. "Opoczno i okolice", Alfonsów to typowa kolonia czynszowa. Powstała w 1836 roku na północnych obszarach Wielkiej Woli, należącej wówczas do dra Feliksa Skórkowskiego, który znany był z działalności kolonizacyjnej. To właśnie dzięki jego zabiegom powstał nie tylko Alfonsów, ale także wsie: Kazimierzów, Feliksów i Joaniów.
Nazwa każdej z tych miejscowości ma związek z którymś z członków rodziny Skórkowskich. Nazwy Kazimierzów i Alfonsów pochodzą od imion synów, Feliksów od niego samego, a Joaniów od małżonki, Joanny z Darowskich.
Na początku istnienia miejscowości, Feliks Skórkowski przeznaczył do dyspozycji 22 osadników 345 mórg ziemi, a pierwszymi osadnikami byli koloniści niemieccy, którzy opuścili Alfonsów w 1863 roku. Skórkowski określił dokładnie ich powinności, które miały być egzekwowane po trzyletniej tzw. wolności. Poza obowiązującymi czynszami, osadnicy winni byli przekazywać do dworu daniny w naturze. Ponadto, w określonym przez dziedzica czasie, byli obciążeni robocizną, która dotyczyła również komorników znajdujących się na wyrobku u kolonistów. Właściciel zastrzegł także odpowiedni czynsz roczny dla sołtysa oraz określił prawa nowych osadników: pozwolił im czerpać z lasów dworskich budulec, drewno na opał, ściółkę i liście oraz wyznaczył w nich "wolne pastwisko".
Zalecił osadnikom, aby stawiali w oznaczonej linii porządne domy, stodoły i zagrody. Zgodnie z instrukcją zagrody usytuowano po jednej stronie drogi. Na terenie osady zachowało się jeszcze kilka interesujących XIX?wiecznych chałup drewnianych, których architektura odbiega nieco od typowych budowli powiatu opoczyńskiego.
Według danych demograficznych, w 1881 roku Alfonsów posiadał 25 domów i 211 mieszkańców. W latach 1975?1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa piotrkowskiego. Dziś jest położona w województwie łódzkim, w powiecie opoczyńskim. |