Tajemnice ukryte w nazwach cz. LXVIII

Bukowiec nad Pilicą liczy ponad trzystu mieszkańców i jest trzecią pod względem wielkości zaludnienia wsią w gminie Mniszków. Ze względu na swoje położenie w dolinie środkowej Pilicy, kilkakrotnie zmieniano jej przynależność administracyjną. W czasie II wojny światowej należała do województwa radomskiego, potem kolejno do łódzkiego, kieleckiego, piotrkowskiego. Dziś znów jest w województwie łódzkim. Mieszkańcy miejscowości jednogłośnie twierdzą jednak, że bez różnicy do którego z województw nie należał Bukowiec nad Pilicą, to zawsze był nierozerwalnie związany z ziemią opoczyńską. Bukowianie z pasją tworzą bogatą regionalną historię i wspólnie wypracowują tradycje ludowe na przestrzeni minionych dziesięcioleci.
Z danych historycznych wynika, że ta wieś istnieje od początku XIX wieku. W tym okresie mieszkali tam koloniści niemieccy. Z danych demograficznych wiemy, że w 1881 roku było tu 40 domów i 251 mieszkańców oraz 759 mórg ziemi.
W okresie międzywojennym, w 1921 roku, w Bukowcu nad Pilicą powstała szkoła podstawowa. Pierwszym nauczycielem w placówce był Roman Jabłoński, postępowy pedagog, który angażował się w życie wsi. W czasie II wojny światowej został aresztowany, wywieziony do Oświęcimia i tam stracony.
Pierwszą organizacją społeczną, która rozpoczęła we wsi swoje działania była Ochotnicza Straż Pożarna. Powstała w 1929 roku z inicjatywy aktywnych mieszkańców, kierownika szkoły i sekretarza gminy Zajączków, która miała są siedzibę w Bukowcu nad Pilicą. W 1934 roku strażacy zakupili ziemię pod budowę strażnicy i w ciągu dwóch lat, przy dużym udziale społeczeństwa, osiągnięto cel. W 1938 roku strażacy zakupili sztandar ze składek darczyńców. Na jego drzewcu widnieją nazwiska 81 osób, które zaangażowały się finansowo w ten zakup oraz 8 jednostek OSP z sąsiednich miejscowości wspierających budowę strażnicy.
Z danych pozyskanych od mieszkańców wioski można dostrzec, jak na przestrzeni półwiecza Bukowiec nad Pilicą ewoluował. W 1960 roku tylko jeden bukowianin mógł poszczycić się posiadaniem ciągnika, 30 lat później już 17 rolników ułatwiało sobie pracę polową przy użyciu tego pojazdu, a obecnie ten sprzęt znajduje się w każdym gospodarstwie. W 1966 roku mieszkańcy mogli śledzić to, co się dzieje na świecie, oglądając program wyświetlany na jedynym we wsi telewizorze, który znajdował się w szkole. W 1964 roku bukowanie kontaktowali się ze światem przy pomocy dwóch telefonów korbkowych, dwa lata później w miejscowości działały już cztery telefony tarczowe, a w 1967 roku w Bukowcu nad Pilicą było już szczęśliwych posiadaczy telefonów.
Dawniej, gdy Bukowiec nad Pilicą był gminą, we wsi znajdowały się posterunek milicji, poczta, gabinet stomatologiczny, a do 1987 roku także Zasadnicza Szkoła Rolnicza. Po reorganizacji w 1973 roku, miejscowość straciła prawa gminne, które od tego czasu ma Mniszków.
Bukowiec nad Pilicą jest malowniczo położoną wioską. Mieszkańców cieszą zadbane obejścia, o które sami dbają, piękna szeroka droga asfaltowa i wygodny chodnik.
Nazwa Bukowiec została utworzona za pomocą sufiksu ?ec, który miał za zadanie nadanie nazwie miejscowości zdrobniałego charakteru. Należy ona do imponującej, bo sięgającej aż siedemdziesięciu, na terenie powiatu opoczyńskiego grupy nazw, które były tworzone od wyrazów określających szatę roślinną. Nazwa, w pierwotnej formie Buccowyecz pierwszy raz pojawia się w zapiskach z 1369 roku. Z biegiem lat i ewaluujących norm językowych Buccowyecz przeistoczył się najpierw w Bukowiecz (1577 rok) a następnie w Bukowiec (1880 rok). Mając na uwadze Bukowiec nad Pilicą trzeba jednak pamiętać o tym, że powstała w XIX wieku miejscowość od początku zapisywana była z użyciem ostatniej podanej przez nas formy.
Słowo Pilica, jako nazwa rzeki, zostało pierwszy raz zanotowane w bulli z 1136 roku i wówczas brzmiało Pelza. O tym, że pochodzi z bardzo odległych lat świadczą też inne zapisy z materiałów historycznych z 1227 roku, gdzie notowano ją jako Pylitia, w 1228 roku brzmiała Pilca, w 1229 roku pisano o niej Pylcza, a w XIV wieku Jan Długosz pisał Pilcza. Z czasem ewoluowała do Pielca. Nazwa Pilca została zastąpiona przez wyrazisty przyrostek ?ica, ponieważ w gwarowych formach pilica to rodzaj gruntu gliniastego, podmokłego. Ta rzeka ma bardzo obfite źródła, szybko wypływające spod góry pod miastem Pilicą. Dlatego też w dalszym biegu ma wartki nurt, a przez to jej brzegi są głęboko werżnięte w ląd. A zatem jej nazwa, zdaniem językoznawcy Stanisława Rosponda, ma niewątpliwy związek z wyrazem pilić ?naglić, pilny, itp. Według naukowca, oznacza więc nic innego, jak naglącą rzekę. Od rzeki powstała nazwa miasta oraz kolejne człony miejscowości nadpilickich, np. omawiany w tym artykule Bukowiec nad Pilicą.