tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Opoczno

 Tajemnice ukryte w nazwach cz. L

 
Studzianna jest oddalona o 27 km od Opoczna. Dawniej stanowiła jedność z sąsiadującym z nią Poświętnem. Jakie były początki tej miejscowości i skąd pochodzi jej nazwa?

Pierwsze wzmianki na temat nazwy tej wioski pochodzą z 1508 roku i wówczas brzmiała ona Studzone. W 1520 roku ewoluuje do Studzyane, stosowane zamiennie ze Studzyone. W 1577 roku następują kolejne zmiany i wtedy miejscowość nazywa się Studziane, by w końcu XVIII wieku osiągnąć obowiązującą do dziś formę Studzianna.
Bartosz Paprocki w "Herbarzu rycerstwa polskiego" z 1858 roku wspomina o rodzie Studzieńskich herbu Prus, pierwszych którzy mieszkali w powiecie gostyńskim. Ks. Jan Wiśniewski w "Dekanacie opoczyńskim" twierdzi jednak, że to nie od ich nazwiska pochodzi nazwa tej miejscowości. W swojej książce, o Studziannie pisze tak: Od źródełka, czyli studzienki miejscowość lub osada leśna, wśród puszczy położona, po prawej stronie brzegu Pilicy będąca, swą nazwę otrzymała.
Potwierdzenie tej tezy znajdujemy w innych materiałach onomastycznych. Maria Kamińska, autorka "Nazw miejscowych dawnego województwa sandomierskiego" twierdzi, że nazwa Studzianna ma swe korzenie w wyrazach: studzić, co by świadczyło o jej topograficznym uwarunkowaniu lub studnia, która dawniej w opoczyńskim oznaczała zdrój, być może zatem jest to nazwa kulturowa.
Stanisław Rospond w "Słowniku etymologicznym miast i gmin PRL" sięga do prasłowiańskich korzeni, zestawiając Studziannę z wyrazami: studen ? oznaczający dawniej studzienny, zimny i studica, w prasłowiańszczyźnie będącą określeniem źródła, studni. Od powyższych podstaw słowotwórczych zaczęto wówczas formować nazwy miejscowości, takie jak: Studzienna, Studzienica, Studzienice, itp. Tego typu nazwy miejscowe znane są w całej Słowiańszczyźnie. Przykładem jest serbska Studenica.
Wieś Studzianna stanowiła, od czasu jej powstania w drugiej połowie XV wieku, własność rodziny Odrzywolskich. W XVII wieku przeszła w ręce Zofii Starołęskiej, kasztelanki żarnowskiej oraz jej brata Jana Stanisława Zbąskiego, późniejszego biskupa warmińskiego. Miejscowość ta, jak wskazują regestry poborowe, miała w 1577 roku 8 łanów i 2 zagrody z rolami. W 1676 roku liczyła natomiast 230 mieszkańców.
W międzyczasie rozwinęli tu swoją działalność oratorianie, czyli filipini, którzy objęli kościół i klasztor ufundowany przez Zofię Starołęską. Król Michał Korybut Wiśniowiecki powiększył księżom uposażenie, oddając do dyspozycji pobliskie Małoszyce. Studzianna stała się od tego czasu ośrodkiem kultu maryjnego. W drugiej poł. XVII w. wyraźnie wyodrębniła się część klasztorna od dworskiej i chłopskiej. Sto lat później klasztorna część Studzianny otrzymuje nazwę Poświętne. Jak wskazują akta zmarłych z 1745 roku i sądowe z 1796 roku, Studzianna w tym okresie była już miasteczkiem.
Ostatnim właścicielem wsi był Wiktor Besiekierski, który w drugiej poł. XIX w. rozparcelował część dworską.
Obecnie Studzianna jest wioską sołecką. Teren objęty sołectwem, poza Studzianną, obejmuje także Piaski. Położony jest w centralnej części gminy Poświętne i zajmuje obszar 1063,41 ha. Sołectwo zamieszkuje ponad 260 mieszkańców.


Nal   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 40 (847) z dnia 4 Października 2013r.
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »