Przed wyborami stawiają na inwestycje

Ostatnie obrady w Poświętnem poprowadził wyjątkowo Andrzej Małachowski, który zastąpił nieobecnego przewodniczącego. Po realizacji pierwszych, stałych punktach porządku głos oddano komendantowi Komisariatu Policji w Drzewicy, podinsp. Wojciechowi Dworakowi.

To był bezpieczny rok
Szef drzewickiej policji omówił stan bezpieczeństwa i porządku publicznego w gminie. Przedstawił statystyki dotyczące zdarzeń, jakie odnotowano w 2013 roku na terenie gminy, omówił najważniejsze zagrożenia i apelował za pośrednictwem zebranych do mieszkańców o ostrożność i zabezpieczenia mienia oraz o współpracę z policją.
W mijającym roku na terenie gminy Poświętne odnotowano 44 przestępstwa. W tej grupie dominowały kradzieże (17) i włamania (4). W ciągu roku ujawniono 8 nietrzeźwych kierujących (w tym jednego rowerzystę, w okresie, kiedy czyn ten był jeszcze kwalifikowany jako przestępstwo). "Rekordzista" w tej grupie miał w organizmie ponad 3 promile alkoholu. Zwracając uwagę na zagrożenie, jakie na drogach stwarzają pijani kierowcy i rowerzyści, komendant nie zapomniał i o pieszych ? całkiem niedawno, właśnie w gminie Poświętne, policjanci prawdopodobnie uratowali śpiącego na poboczu drogi nietrzeźwego mężczyznę. Podinsp. Dworak apelował o zwracanie uwagi na takie przypadki, zwłaszcza w okresie zimowym, kiedy pijanej osobie grozi nie tylko najechanie przez samochód, ale także groźne dla życia wychłodzenie. Uczulał na coraz częstsze oszustwa przy okazji zakupów przez Internet, ale również w bezpośrednim kontakcie z nieznajomymi, którzy np. proponują zakup różnego rodzaju towaru po atrakcyjnych cenach. Radził też lepiej zabezpieczać swoje mienie przed kradzieżą. Jak mówił, w porównaniu do ubiegłego roku, znacznie wzrosła liczba odnotowanych na terenie gminy wykroczeń. Były to jednak głównie wykroczenia w ruchu drogowym, ale także wykroczenia porządkowe ? zakłócanie porządku publicznego, zaśmiecanie czy spożywanie alkoholu w miejscach publicznych. W ruchu drogowym doszło do 7 wypadków (w tym jeden śmiertelny) i 30 kolizji. Znaczna większość z nich wydarzyła się na drodze krajowej nr 48.
Komendant podkreślił, że przypadki przestępstw odnotowane na terenie gminy Poświętne stanowią zaledwie 20% wszystkich, którymi zajmował się drzewicki komisariat. Oznacza to, że większość z nich wydarzyła się na terenie miasta i gminy Drzewica. Po części wynika to ze specyfiki tego rejonu, jednak nie zmienia to faktu, że rok 2013 był w gminie Poświętne bezpieczny.

Gotowi do zimy
Gmina dysponuje w zasadzie tym samym sprzętem, co ubiegłej zimy. Do odśnieżania dróg służyć będą dwa samochody strażackie z pługami (z OSP w Poświętnem i w Brudzewicach). Na ulice wąskie bądź słabo utwardzone wyjeżdża z kolei ciągnik Zakładu Usług Komunalnych. W sytuacjach kryzysowych korzysta się tu także z usług prywatnych przedsiębiorców. Do walki z zimą zakupiono nową posypywarkę. Gmina zaopatrzyła się też w 25 ton soli, z której przygotowano już mieszankę do posypywania dróg. Wójt wyjaśniał, że strażacy mają ustaloną kolejność odśnieżanych dróg, zaś w razie komplikacji kontaktują się bezpośrednio z nim.

Będą problemy z objazdem
W ramach informacji z podejmowanych w okresie międzysesyjnym działań, po przedstawieniu wykazu wydanych w tym okresie rozporządzeń, wójt zapoznał radnych z podjętymi już pierwszymi działaniami dotyczącymi ustalenia objazdu na czas planowanej przebudowy drogi wojewódzkiej nr 726 na odcinku Dęborzeczka ? Inowłódz. Jeśli odcinek ten będzie remontowany, to razem z wiaduktem, który zostanie rozebrany. Niestety oznacza to, że droga będzie nieprzejezdna, a nie ma innej, odpowiedniej trasy, którą można by poprowadzić objazd. A jest on konieczny, dla mieszkańców, również z uwagi na dowóz uczniów do szkoły w Poświętnem (tiry zostaną przekierowane na Tomaszów). Te miejscowości są oddzielone od stolicy gminy lasami państwowymi, przez które nie prowadzą żadne drogi bitumiczne. Pozostają gruntowe i leśne, na kilku odcinkach wylane przez nadleśnictwo asfaltem jako drogi przeciwpożarowe. Wójt rozmawiał już w tej sprawie zarówno z leśnikami, jak i z przedstawicielami Zarządu Dróg Wojewódzkich. Jedno ze spotkań odbyło się w terenie. Wstępnie określono dwie alternatywne trasy objazdu (3? i 9?kilometrową). Podstawą obu są drogi leśne, które w porozumieniu z nadleśnictwem można do tego celu wykorzystać. Niestety w obu przypadkach są odcinki, które wymagają poszerzenia lub remontu, na który prawdopodobnie gmina będzie musiała wyłożyć pieniądze. Przewiduje się, że modernizacja drogi wojewódzkiej ruszy dopiero w drugiej połowie 2014 roku, ale wójt apelował, aby już teraz zastanowić się nad rozwiązaniem problemu i zabezpieczyć w budżecie dodatkowe środki na ten cel. Tym bardziej, że utrudniony dojazd może być powodem odpływu uczniów do szkół w gminie Opoczno. Przewidując problemy z objazdami i związane z nimi koszty, w porównaniu do poprzedniego roku, na dowóz dzieci do szkół zaplanowano w budżecie 210 tys. zł (o 70 tys. więcej niż w mijającym roku).

Nowy budżet
Założenia do przyszłorocznego budżetu przedstawiła skarbniczka gminy, Jadwiga Kośka. Po odczytaniu pozytywnej opinii RIO w sprawie projektu budżetu poinformowała, że do ocenianego przez Izbę dokumentu wójt wprowadził jeszcze autopoprawkę. Dotyczyła ona budowy sieci kanalizacyjnej w Poświętnem, Małoszycach i części Poręb. Przewidziano na ten cel 15 tys. zł z przeznaczeniem na aktualizację dokumentacji, koniecznej z uwagi na zamiar aplikowania w przyszłym roku o środki unijne na to zadanie (z resztówek w kończącej się perspektywy finansowej).
Po uwzględnieniu autopoprawki wójta założenia budżetu gminy na 2014 rok przedstawiają się następująco: dochody gminy mają wynieść 9.162.916 zł i będą to wyłącznie dochody bieżące. Rozchody zaplanowano na 9.850.156 zł, z czego 8.374.963 zł stanowią wydatki bieżące, a 1.475.193 zł ? wydatki majątkowe. Deficyt w wysokości 687.240 zł ma zostać pokryty kredytem krajowym i wolnymi środkami z lat ubiegłych. Zaplanowane inwestycje przedstawiliśmy w odrębnym materiale. Zaprezentowany przez nas plan inwestycji wójt uzupełnił autopoprawką o wspomnianą budowę kanalizacji. Skarbniczka podkreśliła, że budżet będzie się różnił od poprzednich ? głównie dlatego, że po włączeniu ZUK do Urzędu Gminy w jego ramach księgowane będą dotychczasowe dochody i wydatki zakładu. Zwróciła też uwagę na fundusz sołecki, który w miejscowościach, gdzie planowane są inwestycje drogowe mieszkańcy zgodzili się przeznaczyć na przygotowanie dokumentacji. Zaakcentowała też, że planowane dochody z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi są zbyt niskie w odniesieniu do wydatków ? różnica ma zostać pokryta środkami przeznaczonymi na administrację. Do projektu budżetu odniósł się również włodarz gminy, który zwrócił uwagę radnych na zawyżoną, z niewyjaśnionych powodów, subwencję oświatową.

Kto robi politykę
Dyskusja nad budżetem była długa i burzliwa. Radny Jan Świąder sugerował, żeby przy okazji planowanej przebudowy drogi krajowej pomyśleć o budowie kanalizacji w jej ciągu. Radny Kacprzak przypominał, że tereny nadpilickie od lat czekają na drogę. Obawiał się, że przy wprowadzeniu budowy kanalizacji na drogi może pieniędzy zabraknąć. Wójt studził zapędy radnych wyjaśniając, że w 2014 prawdopodobnie nie będzie środków zewnętrznych ani na kanalizację, ani na drogi. Trudno przewidzieć, jakie będą programy w nowej perspektywie finansowej, dlatego póki co można się opierać wyłącznie na środkach własnych. A tych nie jest dużo, bowiem budżet gminy stanowią głównie subwencje, tylko 16% całości to dochody własne.
Wiele uwag mieli przewodniczący poszczególnych komisji. Marian Grzegorski, reprezentujący komisję budżetową docenił, że znalazło się w nim sporo inwestycji, nie negował również 5?procentowych podwyżek dla pracowników Urzędu Gminy. Ale jego zdaniem w niektórych punktach wydatki zostały zawyżone ? zwłaszcza w zakresie obsługi rady (wychodzi 500 zł na jedno posiedzenie) oraz w innych nieprzewidzianych wydatkach w Urzędzie Gminy, na które zabezpieczono 350 tys. zł. Dziwił się kwotom zaplanowanym na organizację dożynek (72 tys. zł ? w tym roku w Poświętnem odbędą się dożynki powiatowe, na które gmina liczy pozyskać 48 tys. zł za pośrednictwem LGD), na promocję (35 tys. zł ? na cały rok, w tym na otwarcie świetlicy w Brudzewicach i inne imprezy, uroczystości), wydatkom na zespół sportowy czy zwiększonym środkom na dowóz dzieci do szkół. Najwięcej zastrzeżeń miał do funduszu sołeckiego, a konkretnie środków przeznaczonych dla Anielina. Tu mieszkańcy chcieliby wymienić pokrycie dachu świetlicy. Radny wyliczył, że zadanie udałoby się zrealizować kosztem 16 tys. zł. Wnioskował, aby do funduszu sołeckiego w wysokości nieco ponad 8 tys. zł dołożyć 7 tys. zł z innych nieprzewidzianych wydatków, deklarując, że mieszkańcy pokryją resztę kosztów. Wójt, przekonany, że taka suma nie wystarczy (bo może się okazać, że np. więźba jest spróchniała), nie przychylił się do tej propozycji. Jego zdaniem do remontu dachu należy podejść kompleksowo, ocenić potrzeby, wykonać projekt, kosztorys i wyłonić wykonawcę, a nie ? jak mówił ? robić prowizorkę. W późniejszym wystąpieniu poparł to stanowisko radny Andrzej Pawlik, zapewniając, że całym sercem jest za zrobieniem tego dachu, ale profesjonalnie, nie ze starym kominem, bez rynien i podbitki.
W sprawie kolejności wystąpień spięli się przewodniczący komisji oświatowej i rewizyjnej, Michał Franas i Andrzej Pawlik. Każdy z nich chciał przemówić jako ostatni, aby mieć okazję podsumować temat, zacytować przedmówcę, odnieść się do jego słów, czyli niejako wygłosić mowę końcową. A że obaj panowie znani są z imponującej retoryki, a co więcej potrafią w bezkompromisowy sposób wyrazić swoje stanowisko, zebrani spodziewali się burzliwych wystąpień. Po krótkiej przerwie i serii kolejnych przepychanek Andrzej Pawlik ustąpił. ? Tak krawiec kraje, jak mu materii staje ? powiedział odnosząc się do budżetu i ocenił, że zaproponowany budżet jest skrojony całkiem nieźle. Tym bardziej, że wreszcie zaczyna się coś dziać w zakresie inwestycji. Jego zdaniem należy podziękować za to radnym, którzy przecież podejmując trudną decyzję o reorganizacji szkół umożliwili ich zaplanowanie. Zdaniem przewodniczącego komisji rewizyjnej, mimo że w budżecie można się dopatrywać pewnych nieścisłości, zmiany idą w dobrym kierunku i stanowią działanie w interesie mieszkańców. Podkreślił też stosunkowo niewielki poziom zadłużenia (około 8% dochodów). ? Nie jest źle, jest nawet bardzo dobrze. Mamy zdolność kredytową na inwestycje, są więc perspektywy na kolejny budżet. To ostatni budżet tej kadencji. Nie oddamy gminy w stanie opłakanym ? mówił. Jednocześnie, przywołując wiersz pochodzącej z Dzielnej poetki "Siedział diabeł pod choinką" dostrzegł, że takiej atmosfery na obradach, takich przepychanek, dawno nie było i dziwił się temu, bo jego zdaniem nie ma powodów do sporów ? budżet jest bogaty w inwestycje, wiele będzie się działo na drogach, a poza tym w ciągu roku budżet będzie jeszcze wielokrotnie poprawiany. Apelował, aby z czasem uwzględniono w nim wszelkie uwagi radnych, by w dobiegającej końca kadencji czuli oni, że spełnili swój obowiązek wobec gminy. Jednocześnie, powołując się również na stanowisko nieobecnego przewodniczącego rady Mieczysława Woracha, wnioskował o przegłosowanie budżetu w takim kształcie, w jakim został zaproponowany, bez jakichkolwiek poprawek.
W ostrym tonie wypowiedział się Michał Franas. Mówił, że radni przebierają nogami, że im się spieszy, bo wszystko mają ustalone. Wójtowi i popierającym go radnym zarzucił, że robią politykę planując tak wiele inwestycji w roku wyborczym. Tym bardziej, że zadania planowane są tylko na fragmentach dróg, w dodatku bez właściwego przygotowania. Miał też inne uwagi, m.in. do zwiększonych środków na dowóz uczniów czy na klub sportowy. Apelował o uszanowanie stanowiska radnych komisji oświatowej i prosił, aby pochylić się nad jej wioskami. Dotyczyły one wprowadzenia zakupu systemu selektywnych wywołań dla OSP w Gapininie (9 tys. zł), zmniejszenia wydatków na dowóz uczniów (z 210 do 190 tys. zł) oraz zmniejszenia dotacji dla klubu sportowego (z 49 do 45 tys. zł).
Wójt nie pozostał radnemu dłużny i w równie ostrej wypowiedzi, odbijając piłeczkę, o robienie polityki oskarżył Michała Franasa. Przypomniał, że podobne zarzuty o inwestowanie w roku wyborczym padały z jego strony również w 2010 roku. Straszył wielomilionowym zadłużeniem, a był 1 milion. Teraz też mamy nie robić inwestycji, bo idą wybory ? atakował przywołując kampanię wyborczą ówczesnych konkurentów.

Wnioski bez większości
Ostatecznie o kształcie przyszłorocznego budżetu zdecydowano w głosowaniach. Najpierw zważono losy wniosków poszczególnych komisji. Za wnioskiem radnego Grzegorskiego (wymiana dachu w Anielinie) głosowało 6 radnych, tyle samo było przeciw, a więc wniosek nie został przyjęty. Jeszcze mniejsze poparcie miały wnioski komisji oświatowej. Inwestycję w OSP w Gapininie poparło 4 radnych, 9 było przeciw. Za zmniejszeniem kosztów dowozu uczniów głosowało 3 radnych, 9 było przeciw, a 2 wstrzymało się od głosu. Z kolei zmniejszenie dotacji dla klubu sportowego poparło 2 radnych, przeciw było 9, a 2 wstrzymało się od głosu. Tym samym wszystkie wnioski przepadły. Projekt budżetu z zaproponowaną przez wójta autopoprawką przyjęto jednogłośnie, 14 głosami, podobnie jak Wieloletnią prognozę finansową na lata 2014?2020.

Pozostałe decyzje
Radni przyjęli roczny program współpracy gminy z organizacjami pozarządowymi, zmienili wysokość odpłatności za usługi opiekuńcze (cenę jednej godziny zwiększono z 6 na 8 zł) i uchwalili zasady gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność gminy. Wprowadzili również zmiany w tegorocznym budżecie gminy, zwiększając dochody o 173.011 zł i zmniejszając wydatki o 9.422 zł. W efekcie zmian zmniejszeniu uległ deficyt, który obecnie wynosi 393.356,90 zł i zostanie pokryty wolnymi środkami z lat ubiegłych. Aktualne dane budżetowe przypisano do wieloletniej prognozy finansowej. Na zakończenie radni Wielgus i Grzegorski złożyli pisemne interpelacje dotyczące odpowiednio wyjaśnienia mieszkańcom powodów i skutków dokonanej reorganizacji szkół oraz ujawnienia wydatków na telefony służbowe i delegacje pracowników urzędu.