Nieznośna lekkość bytu to finezyjne określenie cechujących człowieka antynomii: dusza?ciało, miłość?seks, myśli?słowa, odczuwanie?rzeczywistość. Kundera umieszcza akcję powieści w Pradze, na czeskiej wsi i w różnych miastach Europy, co pozwala mu dostrzegać świat i wydarzenia ważne w dziejach jego kraju w podwójnej optyce, a także unaocznić trudność wyborów, jakich dokonują jego bohaterowie. To książka obok której nie da się przejść obojętnie ani przeczytać, odłożyć na półkę i zapomnieć. Jest uniwersalna i ponadczasowa
Milan Kundera, ?Nieznośna lekkość bytu?, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1996
W powieści poznajemy z bliska losy chirurga Tomasza i kelnerki z zawodu, a z zamiłowania fotografki Teresy, którzy są jakby zawieszeni między duszą i ciałem, tytułową lekkością a ciężarem. Wątek ich miłości, nieustannego konfliktu pomiędzy kobietą i mężczyzną, kłamstw i wykrętów Tomasza, ciągłego poszukiwania inności w kobietach to jeden z głównych motywów tej powieści. Wszystkie wydarzenia rozgrywają się na tle komunizmu i zawikłanej sytuacji politycznej kraju, która także silnie oddziałuje na bohaterów i wpływa na ich życie. Tak w dużym skrócie można opisać treść tej książki, choć jej głębia i wielopłaszczyznowość są niesamowite.
Wielkim atutem są przemyślenia towarzyszące, a raczej tworzące to, co się dzieje w książce. Nie jest też tak, że myśli Kundery biegną jednym torem i podporządkowują fabułę jednemu nurtowi. Podmiot liryczny zmienia punkt widzenia zależnie od wydarzenia bądź bohatera, przeczy sam sobie, wplata w zdania myśli wielkich filozofów i zwykłych ludzi, przeciwstawia sobie uczucia i przemyślenia a co najlepsze ? nie daje gotowych odpowiedzi. Nie sposób opisać wszystkich zagadnień, nad którymi się rozwodzi bądź zatrzymuje na moment w biegu zdarzeń. Mogę jednak z czystym sercem powiedzieć, że na każdej stronie tej książki znajduje się jedna bądź kilka myśli, które nadają się na zaczątek dobrej dyskusji.
Kundera nie należy do pisarzy posiadających prosty styl pisania, a postacie i fabuła w tej książce mają znaczenie drugorzędne. Są tylko pretekstem do wyrażenia przez autora własnych przekonań i spostrzeżeń. Jeśli jednak lubisz dobrą literaturę i nie boisz się wyzwań, to jak najbardziej polecam.
|