Kim jest przyjaciel?

W naszej kulturze rzadko nazywamy ludzi przyjaciółmi. Słowo przyjaciel zarezerwowane jest bowiem jedynie dla wyjątkowych osób. Jakich? My, Polacy powiedzielibyśmy, że z przyjaciel to ktoś, z kim dobrze się czujemy, przyjaciel jest szczery, szanuje nas, rozumie i pomaga, możemy mu zaufać i nie czujemy się od niego gorsi. Przyjaźń jest czymś naprawdę znaczącym.

Zdrowe relacje
Pospolite powiedzenie mówi, że podzielenie się troskami z przyjacielem zmniejsza je o połowę, zaś podzielenie się radościami ? rozmnaża je. Potwierdzają to badania psychologów. Ludzie, którzy mają przyjaciół są zdrowsi, zaś ci którzy ich nie mają częściej chorują i umierają młodziej. Ba! Nawet jeśli naszym jedynym przyjacielem jest pies, to po przebyciu poważnej choroby (np. po zawale serca) szybciej wracamy do zdrowia i dłużej żyjemy. Gdy posiadamy przyjaciół, którym możemy się wyżalić, stajemy się także mniej podatni na depresję i nie umieramy przedwcześnie.
Dlaczego tak jest? Przyjaźń tworzy atmosferę akceptacji i otwartości. W takiej atmosferze łatwiej jest ?zdjąć maskę? i być sobą. W ten sposób poprawiamy swoje samopoczucie ? przyjaźń działa jak dobroczynne lekarstwo. W dodatku mówienie o sobie komuś, kto nas akceptuje wraz z całym inwentarzem naszych zalet i wad, pozwala nam lepiej zrozumieć samych siebie. To zrozumienie zaś jest bezcenną wartością: zwiększa zdolność radzenia sobie z życiowymi problemami i stresem.

Cena przyjaźni
Przyjaźń niesie jednak także pewne koszty, niekiedy wysokie i bolesne. Odkryto, że ludzie, którzy często zmieniają miejsce zamieszkania (tak jak np. Amerykanie) mają mniej przyjaciół, a ich przyjaźnie są płytsze. W dodatku dzieci takich ludzi (zwłaszcza nastolatki) mają olbrzymią trudność w zdobywaniu znajomych. Daleka przeprowadzka oznacza bowiem dla nastolatka zerwanie już nawiązanych więzi. Po kilku takich bolesnych rozstaniach młode osoby boją się kolejnych utrat i uczą się unikać przyjaźni. Dlatego jako dorośli ludzie mogą pozostawać samotni.
Istnieje jeszcze jeden bolesny aspekt przyjaźni. Otóż zwykle dobieramy przyjaciół na zasadzie podobieństwa. Nasi przyjaciele mają najczęściej podobny wiek, wykształcenie, zainteresowania i tak dalej. Oznacza to, że będziemy się z nimi porównywać! Zastanawiamy się kto ustawił się lepiej w życiu, komu się lepiej powodzi itd. Jeśli nasi przyjaciele odnoszą powodzenie w dziedzinach, które nie są dla nas istotne, to jesteśmy z nich dumni. Jeśli jednak przyjaciel prześciga nas w czymś, na czym nam zależy (na przykład ja chcę być świetnym psychologiem, ale mój przyjaciel okazuje się o wiele lepszy ode mnie pod tym względem), oznacza to zwykle koniec przyjaźni. Kontakt z takim przyjacielem podkopuje bowiem dobre mniemanie na własny temat, a jest to bolesne.

Na łożu śmierci
W związku z tym osoby, które silnie rywalizują, zorientowane na sukces i prestiż (a więc przede wszystkim mężczyźni) rzadziej doświadczają głębokich przyjaźni, bowiem prawie każdy sukces przyjaciela odbierają jako coś zagrażającego ich samoocenie. Dlatego mężczyźni najczęściej rozmawiają o sprawach zawodowych, polityce i sporcie. Gubią się natomiast w sytuacjach, w których trzeba udzielić emocjonalnego wsparcia. Jak pokazują badania silna orientacja na sukces kosztem przyjaźni pozazawodowych i kontaktów z rodziną kończy się często poczuciem niezadowolenia z życia. Na łożu śmierci nie żałujemy przecież, że za mało czasu spędziliśmy w biurze, będziemy jednak żałować utraty bliskich więzi z rodziną i przyjaciółmi.