tygodnik opoczyński
Baza firm
 
Ciekawostki

 Dzień świszcza

 
2 lutego...

Do nietypowych dni, w naszym kalendarzu świąt osobliwych, należy ? obchodzony w USA i Kanadzie 2 lutego każdego roku ? dzień świstaka.
A w zasadzie Dzień Świszcza, bo tak zwie się amerykański gryzoń z rodziny wiewiórkowatych, dość bliski kuzyn naszych świstaków, który jest bohaterem tego dnia. Świszcze i świstaki z wyglądu są dość podobne. Te pierwsze mają nieco ciemniejsze futro, ale wielkość i waga dochodząca do 5?6 kg (nie licząc zgromadzonego na zimę tłuszczu) u obu gatunków jest podobna. Za to bardzo różnią się środowiskiem życia, bo świszcze to zwierzęta nizinne mieszkające na północnych równinach Stanów Zjednoczonych Ameryki i w całej południowej Kanadzie. Świszcz jest jednym z niewielu zwierząt, których liczebność wzrosła wskutek kolonizacji Ameryki Północnej przez Europejczyków. Przyczyną było wylesienie, które zaowocowało zwiększeniem powierzchni obszarów otwartych, bezdrzewnych; właśnie one są ulubionym środowiskiem życia świszczy. Każdy osobnik żyje samotnie i nawet samotnie zimuje.
Świszcze lubią słońce i są aktywne w ciągu dnia. Są również dobrymi pływakami i bez wysiłku wspinają się na drzewa, aby rozejrzeć się po okolicy lub uciekając przed niebezpieczeństwem. Kopią nory o głębokości do 1,5 m i osięgające 10 m długości. Sławę świszczom przyniosły ich znakomite (ponoć) zdolności meteorologiczne. Tradycja głosi, że 2 lutego świszcz wychodzi ze swojej nory po długim zimowym śnie i rozgląda się w poszukiwaniu swojego cienia. Jeśli go ujrzy, to znaczy że pogoda jest słoneczna, co zapowiada długą zimę, czyli kolejne sześć tygodni brzydkiej pogody. Świszcz wraca wtedy do legowiska i kładzie się dalej spać. Jeśli natomiast jest pochmurno i świszcz nie widzi cienia, oznacza to rychłe nadejście wiosny. Wówczas nie wraca do swojej norki, ale uaktywnia się i przygotowuje do lata.
Choć Dzień Świszcza (Groundhog Day) świętuje się w Ameryce Północnej, jego korzeni należy szukać w tradycji europejskiej. Święto to wywodzi się ze starych pogańskich obchodów środka zimy. Tradycyjnie obserwowano wtedy borsuka lub jeża ? jeśli zwierzątko wychodząc z nory zobaczyło swój cień, cofało się, co miało oznaczać kolejne 6 tygodni zimy. Natomiast jeśli któreś z nich nie zobaczyło cienia, śmiało wychodziło z nory, co miało oznaczać rychłe nadejście wiosny.
Wcześni chrześcijanie postrzegali 2 lutego jako swoisty kamień milowy, przełomowy dzień zimy. Tego dnia w kościele katolickim obchodzone jest święto Matki Boskiej Gromnicznej, zwane też świętem Ofiarowania Pańskiego. Uważnie obserwowano pogodę, starając się przewidzieć na tej podstawie, jak będzie wyglądała aura w najbliższych tygodniach. Ludowa tradycja do dziś utrwalona jest w przysłowiach: Gdy w Gromnicę z dachów ciecze, zima jeszcze się przewlecze i Gromnice w śniegu, wiosna jest w biegu, lecz gdy pogoda, dla wiosny zawoda.
Najsłynniejszy świszcz przepowiadający pogodę żyje w miasteczku Punxsutawney, w stanie Pensylwania w USA. Wabi się Phil. Dzień Świszcza obchodzi się w Punxsutawney od 1886 roku. Pierwsza wzmianka o meteorologicznej prognozie świstaka Phila ukazała się w lokalnej gazecie w 1887 roku i przechowywana jest w archiwum Groundhog Club. Legenda mówi, że do dnia dzisiejszego pogodę przepowiada jeden i ten sam świszcz o imieniu Phil. Długowieczność zawdzięcza podobno temu, że każdego lata w trakcie pikniku świszcza łyka tajemniczy eliksir życia, który magicznie przedłuża jego życie o kolejne siedem lat. Od roku 1887 prowadzone są statystyki. Świszcz do tej pory zobaczył swój cień 99 razy (ostatni raz w 2010 roku), zaś nie zobaczył 15 razy (po raz ostatni cztery lata temu.), 9 razy nie udało się tego ustalić. W praktyce prognozy Phila sprawdzają się? jak przeciętna prognoza długoterminowa, czyli tak sobie. Ale mieszkańcy Punxsutawney twierdzą, że Phil jest jedynym prawdziwym świszczem?synoptykiem na świecie. Reszta to oszuści i uzurpatorzy.
Sława Phila rozszerza się nieustannie. Świszcz nie tylko spotykał się z gubernatorami Pensylwanii, ale także odwiedził osobiście w Waszyngtonie prezydenta Ronalda Reagana w 1986 roku. W 1995 roku Phil gościł w niezwykle popularnym w Ameryce telewizyjnym talk?show "The Oprah Winfrey Show", zaliczanym do najbardziej znanych i liczących się programów telewizyjnych USA. Jednak największą sławę przyniósł Philowi występ w nakręconej w 1993 roku komedii "Dzień świstaka" w reżyserii Harolda Ramisa z Billem Murrayem w roli głównej. Akcja filmu dzieje się właśnie w trwający bez końca Dzień Świszcza.
Opr.: jerg


jerg   

Artykuł ukazał się w wydaniu nr 5 (864) z dnia 31 Stycznia 2014r.
W dziale Ciekawostki dostępne są również artykuły:

Pokaż pełny spis treści
 
Kontakt z TOP
Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Biuro ogłoszeń
oglotop@pajpress.pl

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Dział reklamy
tel: 44 754 41 51

Tomaszów Mazowiecki - baza wiedzy Redakcja
tel: 44 754 21 21
top@pajpress.pl
Artykuły
Informator
Warto wiedzieć
Twój TOP
TIT - rejestracja konta Bądź na bieżąco.
Zarejestruj konto »